Тайнае таварыства рабочых і рамеснікаў у Брэсце 2/427

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

раме́снік

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. раме́снік раме́снікі
Р. раме́сніка раме́снікаў
Д. раме́сніку раме́снікам
В. раме́сніка раме́снікаў
Т. раме́снікам раме́снікамі
М. раме́сніку раме́сніках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

разначы́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да разначынца, разначынцаў. [Атрады паўстанцаў] складаліся .. з шляхты, разначынных служачых, гімназістаў, рамеснікаў, сялян і парабкаў. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Брацтвы (аб’яднанні гарадскіх рамеснікаў) 2/399

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ме́чнік, ‑а, м.

Гіст. У старажытнасці — воін, які насіў меч. // Рамеснік, які вырабляў мячы. Сярод рамеснікаў упамінаюцца прафесіі кавалёў, слесараў, гарматнікаў, .. мечнікаў. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гі́льдыя, -і, мн. -і, -дый, ж.

1. У сярэдневяковай Еўропе: аб’яднанне купцоў або рамеснікаў, якія абаранялі інтарэсы сваіх членаў.

2. У дарэвалюцыйнай Расіі: адзін з разрадаў, на якія падзялялася купецтва ў залежнасці ад маёмаснага стану.

Купец другой гільдыі.

3. Увогуле саюз, аб’яднанне людзей адной ці падобных прафесій, мэт.

Г. літаратараў.

|| прым. гільдзе́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

залата́р, ‑а, м.

1. Уст. Майстар па вырабу розных рэчаў з золата; ювелір. З граматы 1499 г. нам вядома, што ў гэты час сярод рамеснікаў Мінска налічвалася значная колькасць залатароў. «Беларусь».

2. Даўнейшая іранічная назва асенізатара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паса́д Стар. Рад дамоў, вуліца ў два рады хат; слабада, пасяленне рамеснікаў.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

мяшча́нства, ‑а, н.

1. У дарэвалюцыйнай Расіі — гарадское саслоўе, якое складалася з рамеснікаў, гандляроў, ніжэйшых чыноў служачых і пад. // зб. Асобы, якія належалі да гэтага саслоўя; мяшчане.

2. перан. Погляды і паводзіны мешчаніна (у 2 знач.); абывацельшчына. [Горкі] бязлітасна выкрываў мяшчанства, рэакцыйную буржуазную ідэалогію. Івашын.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гі́льдыя, ‑і, ж.

1. У сярэдневяковай Еўропе — аб’яднанне купцоў або рамеснікаў, якое абараняла інтарэсы або цэхавыя прывілеі сваіх членаў.

2. У царскай Расіі — адзін з трох саслоўнападатковых разрадаў, на якія падзялялася купецтва ў залежнасці ад велічыні капіталу. Купец першай гільдыі.

•••

Першай гільдыі — пра чалавека з крайнім праяўленнем якіх‑н. якасцей. Штукар першай гільдыі.

[Ад ням. Gilde — таварыства.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)