БАЯВА́Я МАШЫ́НА ПЯХО́ТЫ

(БМП),

браніраваная машына мотастралковых войскаў (мотапяхоты) для перамяшчэння асабовага складу і вядзення бою. З’явілася ў 1960-я г. Сучасная БМП — гусенічная (радзей колавая) машына высокай праходнасці, звычайна плаваючая, выкарыстоўваецца для дэсантавання. Аснашчана фільтравентыляцыйнай устаноўкай, прыладамі начнога бачання і інш. Узбраенне: 20—30-мм аўтам. пушка, 1—2 кулямёты, часам процітанк. кіроўныя рэактыўныя снарады. Умяшчае 2—3 чал. экіпажу і 6—9 чал. стралкоў, якія могуць весці агонь праз амбразуры. Скорасць руху: гусенічных 65—75, колавых да 100, па вадзе 6—10 км/гадз. Ёсць на ўзбраенні армій многіх краін: напрыклад, у ФРГ — гусенічная «Мардэр», у ЗША — плаваючая гусенічная М-2 «Брэдлі».

т. 2, с. 367

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пяхо́та

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. пяхо́та
Р. пяхо́ты
Д. пяхо́це
В. пяхо́ту
Т. пяхо́тай
пяхо́таю
М. пяхо́це

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пехаці́нец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м.

Ваеннаслужачы пяхоты.

|| прым. пехаці́нскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карне́т¹, -а, М -не́це, мн. -ы, -аў, м. (уст.).

У царскай арміі: афіцэрскі чын у кавалерыі, роўны падпаручніку пяхоты, а таксама афіцэр, які меў гэты чын.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пяхо́тны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пяхоты. Пяхотны полк. // Прызначаны для пяхоты, для пехацінца. Пяхотнае абмундзіраванне. Пяхотныя пятліцы. // Які служыць у пяхоце. Пяхотны афіцэр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перастро́іць², -о́ю, -о́іш, -о́іць; -о́ены; зак., каго-што.

Нанава размясціць у страі, змяніць строй чаго-н.

П. баявыя парадкі пяхоты.

|| незак. перастро́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. перастрае́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

транспарцёр, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Канвеер для перамяшчэння грузаў.

Падаваць пасылкі з аўтамашыны на т.

2. Ваенная машына для перавозкі пяхоты і грузаў.

|| прым. транспарцёрны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карэ́, нескл., н.

1. Баявое пастраенне пяхоты ў форме чатырохвугольніка, якое прымянялася ў еўрапейскіх арміях да канца 19 ст. галоўным чынам для адбіцця атак кавалерыі.

2. нязм. У форме чатырохвугольніка.

Каўнер к.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рассыпны́, -а́я, -о́е.

Які захоўваецца, утрымліваецца, прадаецца без упакоўкі, россыпам.

Р. цэмент.

Р. цукар.

Р. тавар.

○

Рассыпны строй — баявы строй пяхоты, у якім стралкі размяшчаюцца ланцугом на значнай адлегласці адзін ад аднаго.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

інфантэ́рыя, ‑і, ж.

Старая назва пяхоты, пяхотнага войска.

•••

Генерал ад інфантэрыі гл. генерал.

[Іт. infanteria ад infante — пехацінец.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)