Verbum

анлайнавы слоўнік

пэ́цкацца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
	адз.	мн.
1-я ас.	пэ́цкаюся	пэ́цкаемся
2-я ас.	пэ́цкаешся	пэ́цкаецеся
3-я ас.	пэ́цкаецца	пэ́цкаюцца
Прошлы час
м.	пэ́цкаўся	пэ́цкаліся
ж.	пэ́цкалася
н.	пэ́цкалася
Загадны лад
2-я ас.	пэ́цкайся	пэ́цкайцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час	пэ́цкаючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пэ́цкацца несов.

1. па́чкаться, мара́ться; ма́заться, грязни́ться;

бе́лая суке́нка ху́тка ~каецца — бе́лое пла́тье бы́стро па́чкается (мара́ется, грязни́тся);

2. (у што) па́чкаться (в чём);

3. перен. (ввязываться в неприятное дело) па́чкаться, мара́ться;

п. не хо́чацца ў гэ́тых спра́вах — па́чкаться (мара́ться) не хо́чется в э́тих дела́х;

4. перен. (медленно делать) вози́ться, копа́ться, каните́литься;

што ты там ~каешся? — что ты там во́зишься (копа́ешься, каните́лишься)?;

5. перен., разг. (плохо есть) ковыря́ть;

ты то́лькі ~каешся, а не ясі́ — ты то́лько ковыря́ешь, а не ешь;

6. страд. па́чкаться, мара́ться, ма́заться, грязни́ться; см. пэ́цкаць ¹

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пэ́цкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. у што, чым і без дап. Забруджвацца, вымазвацца. Трэба было ратаваць жарабца, але нікому з стражнікаў не хацелася разувацца, распранацца і лезці пэцкацца ў гразь. Крапіва. Успамінаецца, як бегалі яны — малыя.. — па-над самай вадой, па-над самым прадоннем, пэцкаліся з галавы да ног у шызы ліпучы глей — рыбу лавілі. Зарэцкі. Нару капаць, вядома, справа не малая, і працы шмат і месца трэба адшукаць такое, што вада вясной не залівае. Дый пэцкацца Лісіца не жадае. Корбан. // Станавіцца брудным. Белая сукенка хутка пэцкаецца. □ Есці пры маёй рабоце хапае, абутак і вопратка не дзярэцца і не вельмі пэцкаецца. Кулакоўскі.

2. перан. Разм. Займацца якой‑н. непрыемнай справай, прымаць у ёй удзел. — Прапусціць! — загадаў я хлопцам. — Гэтага для нас мала... — З-за аднаго чалавека не варта нават пэцкацца! Карпюк.

3. перан. Разм. Вельмі марудна рабіць што‑н. Калі мы зайшлі на калгасны двор, то сустрэлі там двух калгаснікаў, якія рамантавалі калёсы. — Ну, от табе і на, — не вытрымаў Валодзя. — Дакуль вы будзеце тут пэцкацца? Людзі ўжо напрацаваліся ўволю, а вы, як мухі да смалы, прыляпіліся. Сергіевіч.

4. Зал. да пэцкаць (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пэ́цкацца

1. schmútzig wérden, sich beschmútzen;

2. (марудзіць з чым-н.) trödeln vi, nicht vom Fleck kómmen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

пэ́цкацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.

1. у што, чым і без дап. Забруджвацца, пэцкаць сябе чым-н.

П. ў гразь.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Станавіцца брудным.

Светлае адзенне хутка пэцкаецца.

3. Вельмі марудна рабіць што-н. (разм.).

Дакуль вы будзеце п. з гэтай справай?

|| зак. вы́пацкацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 і 2 знач.), апэ́цкацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 і 2 знач.), запэ́цкацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 і 2 знач.), спэ́цкацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 і 2 знач.), напэ́цкацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 і 3 знач.; разм.) і упэ́цкацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 і 2 знач.).

|| наз. пэ́цканне, -я, н. (да 1 і 3 знач.).