прыго́ннік, -а, мн. -і, -аў, м.
Памешчык — прыхільнік і абаронца прыгоннага права.
|| ж. прыго́нніца, -ы, мн. -ы, -ніц.
|| прым. прыго́нніцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыго́ннік
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
прыго́ннік |
прыго́ннікі |
| Р. |
прыго́нніка |
прыго́ннікаў |
| Д. |
прыго́нніку |
прыго́ннікам |
| В. |
прыго́нніка |
прыго́ннікаў |
| Т. |
прыго́ннікам |
прыго́ннікамі |
| М. |
прыго́нніку |
прыго́нніках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прыго́ннік м., ист. крепостни́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыго́ннік, ‑а, м.
Памешчык, які карыстаўся прыгонным правам, меў прыгонных сялян. // Рэакцыянер, прыхільнік прыгону.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крепостни́к ист. прыго́ннік, -ка м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
феада́л
(с.-лац. feudalis = феадальны)
прадстаўнік пануючага класа пры феадалізме, памешчык-прыгоннік.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
феада́л, ‑а, м.
Гіст. Прадстаўнік пануючага класа пры феадалізме. Ва ўмовах упадку эканамічнага жыцця ў Беларусі, які пачаўся з сярэдзіны XVII стагоддзя, у яе гарадах, у тым ліку і Мінску, узмацнілася наступленне феадалаў на ўласнасць і правы гараджан. «Беларусь». // Памешчык-прыгоннік.
[Лац. feodalis.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыго́н перан. ’грамадскі лад, заснаваны на прыгонным праве; прыгонніцтва; дармавая прымусовая праца сялян на памешчыка ў часы прыгоннага права; паншчына; збор працаўнікоў, якіх прыгналі на паншчыну’ (Мік., Мядзв., Др.-Падб., Нас., Гарэц., Ласт., Байк. і Некр., Касп., ТСБМ, ЛА, 3), прыго́н, пріго́н ’прыгон, паншчына’ (клім., Бяльк.), прыго́н, прыгуо́н ’тс’ (Сл. ПЗБ), прыго́ншчына ’прыгонніцтва’ (Нік. Очерки), прыго́ннік ’прыгонны селянін; працаўнік, якога прыгналі на паншчыну; працаўнік, якога нанялі на пэўны тэрмін працаваць 2–3 дні ў тыдзень’ (Нас., Ласт., Байк. і Некр., Касп.), прыго́нка, прыго́нніца ’прыгонная сялянка; працаўніца, якую прыгналі на паншчыну’ (Нас.); параўн. з процілеглымі значэннямі: прыго́ннік ’памешчык, які карыстаўся прыгонным правам, меў прыгонных сялян; рэакцыянер’ (ТСБМ), прыго́ншчык ’той, хто прыганяе або назірае за працай на паншчыне, падганяе да працы’ (Нас., Байк. і Некр.). Ст.-бел. пригнати, пригоняти, пригнатися, пригонатаи ’наглядчык’ (Сл. Скарыны). Да прыганя́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)