прашы́ ць , -ы́ ю, -ы́ еш, -ы́ е; -ы́ ты; зак.
1. што . Сшыць скразным швом, зрабіць шво, швы на чым-н.
П. падэшвы.
П. каўнер.
2. каго-што . Прастрэліць куляй, снарадам; зрашэціць кулямі, асколкамі снарадаў (разм. ).
Куля прашыла калена.
П. варожую калону кулямётнай чаргой.
3. што . Правесці які-н. час за шыццём.
П. увесь вечар.
|| незак. прашыва́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е (да 1 і 2 знач. ).
|| наз. прашы́ ўка , -і, Д М -ўцы, ж. (да 1 знач. ) і прашыва́ нне , -я, н. (да 1 і 2 знач. ).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прашы́ ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
Будучы час
адз.
мн.
1-я ас.
прашы́ ю
прашы́ ем
2-я ас.
прашы́ еш
прашы́ еце
3-я ас.
прашы́ е
прашы́ юць
Прошлы час
м.
прашы́ ў
прашы́ лі
ж.
прашы́ ла
н.
прашы́ ла
Загадны лад
2-я ас.
прашы́ й
прашы́ йце
Дзеепрыслоўе
прош. час
прашы́ ўшы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
прашы́ ць сов.
1. проши́ ть; (крупными стежками — ещё ) промета́ ть; (с ватой — ещё ) простега́ ть; (тачая — ещё ) протача́ ть;
2. (нек-рое время ) проши́ ть; (крупными стежками — ещё ) промета́ ть; (с ватой — ещё ) простега́ ть; (тачая — ещё ) протача́ ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прашы́ ць , ‑шыю, ‑шыеш, ‑шые; зак.
1. што . Прапускаючы нітку, дратву і пад. праз што‑н., прышыць, сшыць, зашыць. Прашыць падэшвы. // Зрабіць шво на чым‑н., прастрачыць. Прашыць каўнер.
2. што . Спец. Зрабіць скразную адтуліну ў металічнай дэталі.
3. каго-што . Разм. Прастрэліць (у некалькіх, у многіх месцах). Аўтаматычная чарга прашыла нагу Зоі. Няхай . Кулям сэрца лёс не даў прашыць . Лойка . / у безас. ужыв. Сямёну Неляшу, які жыве насупраць Лобіка, партызанскай куляй прашыла грудзі. Навуменка .
4. і без дап. Шыць некаторы час. Прашыць увесь вечар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прашы́ ць
1. á nnähen vt (прышыць ); dú rchnähen vt , dú rchsteppen vt (зрабіць шоў );
2. тэх räumen vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
протача́ ть сов. прашы́ ць .
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
проши́ ть сов. , в разн. знач. прашы́ ць ;
проши́ ть воротни́ к прашы́ ць каўне́ р;
проши́ ть до ве́ чера прашы́ ць да ве́ чара;
проши́ ть пу́ лями прашы́ ць ку́ лямі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адштабнава́ ць , -ну́ ю, -ну́ еш, -ну́ е; -ну́ й; -нава́ ны; зак. , што.
Прашыць строчкай; зрабіць шво.
А. каўнер.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заштабнава́ ць , -ну́ ю, -ну́ еш, -ну́ е; -ну́ й; -нава́ ны; зак. , што.
Прашыць , застрачыць (на швейнай машыне).
З. складку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нафастрыгава́ ць , -гу́ ю, -гу́ еш, -гу́ е; -гу́ й; -гава́ ны; зак. , што і чаго.
Прашыць буйнымі шыўкамі, зрабіць фастрыгу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)