праця́гваць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. праця́гваю праця́гваем
2-я ас. праця́гваеш праця́гваеце
3-я ас. праця́гвае праця́гваюць
Прошлы час
м. праця́гваў праця́гвалі
ж. праця́гвала
н. праця́гвала
Загадны лад
2-я ас. праця́гвай праця́гвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час праця́гваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

праця́гваць несов.

1. (таща волоком) прота́скивать, провола́кивать;

2. протя́гивать, проводи́ть;

3. протя́гивать, простира́ть;

4. (проносить, продвигать между чем-л.) прота́скивать;

5. протя́гивать;

6. продлева́ть, продолжа́ть;

7. (удлинять) продолжа́ть, продлева́ть;

8. (сквозь узкое отверстие) продева́ть;

9. разг. (критиковать в печати) протя́гивать, продёргивать, прота́скивать;

10. разг. (заставлять принимать) прота́скивать;

1-10 см. працягну́ць 1-7, 9-11

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праця́гваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да працягнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праця́гваць

1. (прадоўжыць) fórtfahren* vt; fórtsetzen vt, wéiterführen vt; гл. тс. працягнуць;

2. (падаць) (áus)strécken vt;

праця́гваць руку́ die Hand áusstrecken;

3. (праз што-н.) dúrchschleppen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

працягну́ць, -ягну́, -я́гнеш, -я́гне; -ягні; -я́гнуты і -я́гнены; зак.

1. каго-што. Цягнучы, перамясціць.

П. сані па снезе.

2. што. Нацягнуць на якой-н. адлегласці або ўздоўж чаго-н., пракласці на якую-н. адлегласць.

П. тэлефонную лінію.

3. што. Выцягваючы, выставіць у якім-н. напрамку.

П. рукі.

П. ногі (таксама перан.: памерці; разм.).

4. што. Прапусціць праз вузкую адтуліну, уцягнуць у што-н.

П. нітку ў іголку.

5. што. Дамагчыся прыняцця недазволенымі метадамі (разм., неадабр.).

П. рэзалюцыю на сходзе.

6. што. Зрабіць даўжэйшым, павялічыць тэрмін чаго-н.

П. лінію алоўкам.

П. заняткі.

7. што. Прымусіць доўга гучаць; вымавіць павольна, працяжна.

П. ноту.

8. што. Прадоўжыць, узнавіць пасля перапынку.

П. сход.

9. перан., каго (што). Раскрытыкаваць, публічна абсмяяць (разм.).

П. у газеце.

10. Праіснаваць, пражыць (разм.).

Гэты хворы доўга не працягне.

|| незак. праця́гваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—6, 8 і 9 знач.).

|| наз. праця́г, -у, м. (да 8 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

до́ўжыць, -жу, -жыш, -жыць; незак. (разм.).

Прадаўжаць, працягваць.

Можна д. пералік фактаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

накда́ўн, -а, м.

Стан баксёра ў час бою, калі ён, будучы збітым з ног, можа на працягу 10 секунд падняцца і працягваць бой.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прота́скивать несов., в разн. знач. праця́гваць;

прота́скивать роя́ль в дверь праця́гваць рая́ль у дзве́ры;

прота́скивать контраба́ндой разг. праця́гваць кантраба́ндай;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

провола́кивать несов.

1. правалака́ць, правала́кваць, праця́гваць;

2. разг. праця́гваць, марнава́ць; см. проволочи́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нака́ўт, -а, М -ка́ўце, м.

Стан баксёра ў час бою, калі ён пасля моцнага ўдару на працягу 10 секунд не можа падняцца і працягваць бой.

Паслаць праціўніка ў н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)