Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пралета́рыйм. пролета́рий
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пралета́рый, ‑я, м.
1. Наёмны рабочы ў капіталістычным грамадстве, пазбаўлены сродкаў вытворчасці. Герой Купалы — беззямельны селянін, батрак, вясковы пралетарый — не мае сваёй уласнасці.Івашын.
2.Гіст. У Старажытным Рыме — грамадзянін, які належаў да саслоўя незаможных.
[Лац. proletarius.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пралета́рый Proletári¦er m -s, -, Prolét m -en, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пралета́рый
(лац. proletarius)
прадстаўнік пралетарыяту.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Пралета́рый, пралета́р ’наёмны рабочы’, ’незаможны грамадзянін у Старажытным Рыме’ (ТСБМ). Для гэтых дзвюх форм магчымы дзве крыніцы запазычання. Пралетарый, відаць, праз рус.пролетарий ’тс’, якое праз ням.Proletarier узыходзіць да лац.prōlētārius ’грамадзянін, які служыць дзяржаве толькі тым, што мае дзяцей’ < prōlēs ’патомства, нашчадкі’ (гл. Фасмер, 3, 375). Форма пралета́р магла ўзнікнуць з польск.proletariusz у выніку адпадзення нязвыклага канчатка ‑usz, аднак, параўн. франц.prolétaire, з якога, відаць, чэш.proletář, польск.proletarz (Банькоўскі, 2, 782) і ўкр.пролета́р (ЕСУМ, 4, 596). Не выключана, аднак, што яна паходзіць ад пралетарый з усячэннем ‑ый. Пралетарыят з рус.пролетариат (Крукоўскі, Уплыў, 81).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
«Вясковы пралетарый» (газ.) 3/274
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
«Віцебскі пралетарый» (газ.), гл. «Віцебскі рабочы»
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)