прагма́тыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

У семіётыцы, мовазнаўстве: кірунак, які вывучае адносіны паміж сродкамі мовы і тымі, хто гэтымі сродкамі карыстаецца; самі такія адносіны.

|| прым. прагматы́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прагма́тыка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. прагма́тыка
Р. прагма́тыкі
Д. прагма́тыцы
В. прагма́тыку
Т. прагма́тыкай
прагма́тыкаю
М. прагма́тыцы

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прагма́тыка ж., спец. прагма́тика

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прагматыка 6/238; 9/481

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

прагматыка

т. 12, с. 532

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

прагма́тыка

(гр. pragmatikos = дзелавы)

1) раздзел семіётыкі, які даследуе разуменне знака пазнаючым суб’ектам;

2) вучэнне пра дзейнасць, практыку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

прагма́тык

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. прагма́тык прагма́тыкі
Р. прагма́тыка прагма́тыкаў
Д. прагма́тыку прагма́тыкам
В. прагма́тыка прагма́тыкаў
Т. прагма́тыкам прагма́тыкамі
М. прагма́тыку прагма́тыках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

pragmatism [ˈprægmətɪzəm] n. fml прагма́тыка

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

pragmatics [prægˈmætɪks] n. ling. прагма́тыка (раздзел семіётыкі)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ЗНА́КАВАЯ ТЭО́РЫЯ МО́ВЫ,

вучэнне, якое даследуе мову ў адносінах да інш. знакавых сістэм (матэм., муз., дарожнай і інш.), а таксама яе падабенства ці адрозненне ад іх. Заснавальнік семіётыкі амер. філосаф Ч.Пірс разглядаў мову як знакавыя адзінкі, характэрнай рысай якіх служыць адсутнасць знешняга падабенства з суадноснымі прадметамі. Амер. вучоны Ч.Морыс прапанаваў разглядаць усе знакі (у т.л. і моўныя) у трох вымярэннях:адносіны знакаў да аб’ектаў (семантыка), да інш. знакаў (сінтактыка) і да тых, хто карыстаецца гэтымі знакамі (прагматыка). Заснавальнік лінгвасеміётыкі (навукі, што вывучае знакавыя ўласцівасці мовы) швейцарскі лінгвіст Ф. дэ Сасюр асн. рысамі моўных знакаў лічыў іх сістэмнасць і наяўнасць адвольнай сувязі паміж іх планамі выражэння і планамі зместу. Гэтыя рысы надаюць мове стабільнасць, а таксама здольнасць фармуляваць самыя складаныя адцягненыя паняцці. Найб. выразны знакавы характар маюць пісьмовыя формы мовы, разам з якімі выкарыстоўваюцца і неславесныя знакі (лічбы, сімвалы і інш.).

Літ.: Семиотика языка и литературы. М., 1983; Соссюр Ф. де. Труды по языкознанию: Пер. с фр. М., 1977.

Б.А.Плотнікаў.

т. 7, с. 98

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)