«За правду» (газ.), гл. «Правда»

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

закліна́ць несов., в разн. знач. заклина́ть;

з. скарб — заклина́ть клад;

а́ю цябе́, скажы́ пра́ўду — заклина́ю тебя́, скажи́ пра́вду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

утаі́ць сов.

1. (сохранить в тайне) утаи́ть, скрыть;

у. пра́ўду — утаи́ть (скры́ть) пра́вду;

2. (присвоить) утаи́ть;

у. гро́шы — утаи́ть де́ньги

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Obsequium amicos, veritas odium parit

Падатлівасць стварае сяброў, а праўда спараджае нянавісць.

Уступчивость (угодливость) создает друзей, а правда порождает ненависть.

бел. Праўда вочы коле. За праўду людзі злуюць. Праўда ‒ як соль у вочы. Скажы праўду — нажывеш ворага.

рус. Правда глаза колет. Правдою жить ‒ от людей отбыть, неправдою жить ‒ Бога прогневить. Правду говорить ‒ друга не нажить. Говорить правду ‒ потерять дружбу. Правда, как оса, лезет в глаза. Правду говорить ‒ многим досадить. Правда рогатиной торчит. Правда, что цепная собака.

фр. Il n’y a que la vérité qui blesse (Ранит только правда). La vérité crève les yeux (Правда глаза колет).

англ. Flattery gains friends, but truth enemies (Лесть завоёвывает друзей, правда ‒ врагов).

нем. Wahrheit tut der Zunge weh (Правда причиняет боль языку). Wahrheit bringt Haß (Правда приносит ненависть).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Est phrasis in puero bene consentanea vero

Слова дзіцяці адпавядае праўдзе.

Речь ребёнка соответствует правде.

бел. Дзіця не салжэ. Дзіця і п’яны праўду скажа. Чалавек да сямі лет праўду гаворыць. Малое і п’янае найлепшу праўду скажа.

рус. Устами младенца глаголет истина. Глупый да малый всегда правду говорят.

фр. Les paroles de l’enfant correspondent à la vérité (Слова ребёнка соответствуют истине).

англ. Truth comes out of the mouths of babes and sucklings (Устами младенцев глаголет истина).

нем. Kinder und Narren sprechen die Wahrheit (Дети и дураки говорят правду).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

страсць ж., в разн. знач. страсть;

суніма́ць стра́сці — сде́рживать стра́сти;

з усёй стра́сцю душы́ ён змага́ўся за пра́ўду — со всей стра́стью души́ он боро́лся за пра́вду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ма́тка ж.

1. мать, ма́ма;

2. (самка у животных, насекомых) ма́тка;

3. анат. ма́тка;

4. мор. ма́тка;

пра́ўду-~ку ў во́чы рэ́зацьпра́вдуа́тку в лицо́ ре́зать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дапыта́цца (каго, чаго, што) сов. разузна́ть (что, о ком, чём); допыта́ться (о ком, чём);

д. ў чалаве́ка, хто ён — разузна́ть (допыта́ться) у челове́ка, кто он;

д. пра́ўды — разузна́ть пра́вду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шчы́ра нареч.

1. и́скренне, открове́нно, чистосерде́чно; пря́мо;

2. задуше́вно;

3. серде́чно; душе́вно;

4. непритво́рно, безыску́сственно;

5. усе́рдно;

6. простосерде́чно;

1-6 см. шчы́ры;

ш. дзя́кую — серде́чно благодарю́;

ш. ка́жучы — открове́нно говоря́; пра́вду сказа́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пра́ўда ж., мн. нет, в разн. знач. пра́вда;

сказа́ць ~ду — сказа́ть пра́вду;

шука́ць ~ды — иска́ть пра́вды;

ва́ша пра́ўда — ва́ша пра́вда;

гэ́та пра́ўдаэ́то пра́вда;

я, пра́ўда, быў там адно́йчы — я, пра́вда, был там одна́жды;

пра́ўда, паліто́ гэ́та дарагава́тае, але́ до́брае — пра́вда, пальто́ э́то дорогова́то, но хоро́шее;

служы́ць ве́рай і пра́ўдай — служи́ть ве́рой и пра́вдой;

чы́стая (шчы́рая) пра́ўда — чи́стая пра́вда;

дайсці́ ~ды — доби́ться пра́вды;

пра́ўду (па ~дзе) ка́жучыпра́вду (по пра́вде) говоря́;

што пра́ўда, то пра́ўда — что пра́вда, то пра́вда;

глядзе́ць ~дзе ў во́чы — смотре́ть (гляде́ть) пра́вде в глаза́;

(усі́мі) ~дамі і няпра́ўдамі — (все́ми) пра́вдами и непра́вдами;

рэ́заць ~ду (у во́чы) — ре́зать пра́вду (в глаза́);

і то пра́ўда — и то пра́вда;

у нага́х ~ды няма́погов. в нога́х пра́вды нет;

пра́ўда во́чы ко́лепосл. пра́вда глаза́ ко́лет;

што пра́ўда, то не грэхпосл. что пра́вда, то не грех;

хлеб-соль еш, а пра́ўду рэжпосл. хлеб-соль ешь, а пра́вду режь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)