Лабараторыя праблемнай біялогіі БДУ 7/193

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

прабле́мны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. прабле́мны прабле́мная прабле́мнае прабле́мныя
Р. прабле́мнага прабле́мнай
прабле́мнае		 прабле́мнага прабле́мных
Д. прабле́мнаму прабле́мнай прабле́мнаму прабле́мным
В. прабле́мны (неадуш.)
прабле́мнага (адуш.)		 прабле́мную прабле́мнае прабле́мныя (неадуш.)
прабле́мных (адуш.)
Т. прабле́мным прабле́мнай
прабле́мнаю		 прабле́мным прабле́мнымі
М. прабле́мным прабле́мнай прабле́мным прабле́мных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прабле́мны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. прабле́мны прабле́мная прабле́мнае прабле́мныя
Р. прабле́мнага прабле́мнай
прабле́мнае		 прабле́мнага прабле́мных
Д. прабле́мнаму прабле́мнай прабле́мнаму прабле́мным
В. прабле́мны (неадуш.)
прабле́мнага (адуш.)		 прабле́мную прабле́мнае прабле́мныя (неадуш.)
прабле́мных (адуш.)
Т. прабле́мным прабле́мнай
прабле́мнаю		 прабле́мным прабле́мнымі
М. прабле́мным прабле́мнай прабле́мным прабле́мных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Трэ́шчыцца ‘ўглядацца’ (Юрч. СНЛ). Відаць, першапачатковае значэнне ‘шырока раскрываць, вылупліваць, вытрэшчваць вочы’, гл. вы́трашчыць. Слова з праблемнай этымалогіяй, параўн. рус. таращить (глаза) ‘напружана ўглядацца’, для якога Фасмер (4, 23) дапускае сувязь з трахнуть ‘стукнуць, трэснуць’, гл. трахаць. Борысь (720) на аснове чэш. třeštit ‘шалець, выходзіць з сябе’, ‘вылупліваць вочы’, дыял. treščit ‘стукаць’, ст.-чэш. treščiti ‘грукаць, трашчаць, лятаць з трэскам’, славац. trieštiť ‘разбіваць’, харв. і серб. старое trieštiť ‘трэснуць, ударыць (пра гром)’, славен. treščiti ‘выклікаць трэск, грукат’, ‘стукаць (пра маланку)’, ‘кідаць раптоўна, шпурляць’ мяркуе, што першаснае значэнне магло быць ‘адкрываць з трэскам’ (вобразна і пра вочы). Гл. трашчаць, трэснуць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)