Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
по́мнік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Скулыітурнае або архітэктурнае збудаванне ў знак ушанавання памяці каго-, чаго-н.
П.
Максіму Багдановічу.
2. Прадмет культуры мінулага.
Археалагічны п.
Помнікі пісьменнасці (старажытныя рукапісы).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
по́мнікм., в разн. знач. па́мятник;
п. Купа́лу — па́мятник Купа́ле;
археалагі́чныя ~кі — археологи́ческие па́мятники;
~кі пі́сьменнасці — па́мятники пи́сьменности
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́мнік, ‑а, м.
1. Архітэктурнае або скульптурнае збудаванне ў знак ушанавання памяці якой‑н. асобы або падзеі. Пасярод плошчы узвышаўся помнік У.І. Леніну.Хадкевіч.
2. Збудаванне на магіле з граніту, мармуру і пад. ў памяць памёршага. Тут жа, побач, над брацкай магілай стаіць помнік.Бялевіч.[Хлопцы] зрабілі невялікую труну і на магіле паставілі помнік.Навуменка.
3. Прадмет матэрыяльнай культуры мінулага. Недалёка ад плошчы ўбачыў драўляную царкву, цікавы помнік народнага ўмельства.В. Вольскі.
4. Твор старажытнай пісьменнасці. Літаратурныя помнікі гэтага часу [канца 17 і 18 стст.] нешматлікія.Івашын.Калі новая рэдакцыя — гэта этап у літаратурнай гісторыі тэксту пэўнага твора, то новы помнік — гэта пэўны этап у гісторыі цэлага жанру.Чамярыцкі.
5.перан. Тое, што напамінае аб чыіх-небудзь справах. [Алеся:] — Вырастуць дрэвы і будуць помнікам тым, хто загінуў у імя гэтай перамогі...Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
по́мнікм Dénkmal n -s, -e і -mäler; Monumént n -(e)s, -e;
паста́віць по́мнік ein Dénkmal erríchten (каму-нD); Grábstein m -(e)s, -e (намогілках); Báudenkmal n (архітэктурны)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
По́мнік ’помнік’ (ТСБМ). Польск.pomnik, чэш., славац.pomník ’тс’. Аддзеяслоўны назоўнік ад помніць (гл.), як цягнуць > цягнік (гл.). Хутчэй за ўсё, запазычана з польск.pomnik, што пашырыўся ў XIX ст. як калька з ням.Denkmal ’тс’, адсюль і чэш.pomník (Банькоўскі, 2, 694, насуперак Орлась, JP, 76, 4–5, 299–302), што, магчыма, паўплывала і на ўтварэнне рус.памятник ’тс’ (Кохман, Sprawozd. Opol. TPN, wydz. 2 В, 24, 25–27), параўн. паралельнае ужыванне ў Міцкевіча pomnik, pamiętnik, monument ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
помнік, манумент / у выглядзе чатырохграннага слупа, звужанага кверху: абеліск
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)