пои́ть несов., в разн. знач. паі́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
поить
Том: 26, старонка: 24.
Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)
паі́ць несов., в разн. знач. пои́ть;
◊ п. і кармі́ць — пои́ть-корми́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дапо́йваць несов., разг. (кончать поить) допа́ивать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нака́чивать несов.
1. (насосом) напампо́ўваць;
2. (поить) прост. напо́йваць;
3. (кого) перен., прост. (разъяснять, убеждать) навуча́ць, вучы́ць, нашпіго́ўваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Паі́ць ’даваць піць каму-н.; насычаць вільгаццю, вадой’. Рус. пои́ть, ст.-рус., ст.-слав. поити, польск. poić, чэш. pojiti, серб.-харв. по̀јити, славен. pojíti, pojim, балг. поя́ ’паю’. Праслав. pojiti. Фасмер (3, 304) асновай гэтага дзеяслова лічыць прасл. *pojь ’напітак’, які ад піць (гл.) з аблаутам у корані. Махэк (452) мяркуе, што ў прасл. была ўтворана дзеяслоўная аснова з poj‑, г. зн. не абавязкова ад назоўніка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
малі́на ж.
1. (одна ягода малины) мали́нина, мали́нка;
2. (горячий отвар и варенье) мали́на;
паі́ць ~най — пои́ть мали́ной;
◊ не жыццё, а м. — погов. не жизнь (не житьё), а мали́на
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Sero est in periculis consilium quaerere
Позна шукаць параду ў час небяспекі.
Поздно искать совет во время опасности.
бел. He тады сабак карміць, як на паляванне ісці. Не тады вучыцца плаваць, як вада ў рот цячэ.
рус. Не тогда кормить да поить, когда корову доить. Поздно щуке на сковороде вспоминать о воде. Схватился Савва, как жена сшила саван.
фр. Après fait ne vaut souhait (После дела не стоит спрашивать совета).
англ. It is late to seek advice after you have run into danger (Попав в беду, поздно спрашивать совета).
нем. Unzeitige Gabe ist nicht dankenswert (Несвоевременное подношение недостойно благодарности).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Пець ’спяваць’ (ТСБМ; Нас.; Некр.; Шат.; Сл. ПЗБ; Бяльк.), ’ствараць розныя гукі ў час раення — звінець, “кохаць” і інш. (пра матку)’ (слаўг., Нар. сл.), ’кукарэкаць’ (мазыр.). Рус. петь спяваць’, ’адпяваць нябожчыка’, ’гусці (пра мух)’, ’звінець (пра паштовыя шамкі)’, стараж.-рус. пѣти, польск. piać ’спяваць (пра пеўня)’, чэш. pěti ’спяваць’, ’усхваляць’, славен. pẹ́ti, макед. пее, балг. пе́я. У іншых слав. мовах — з пачатковым s‑ (z‑). Прасл. *pěti, *pojǫ < і.-е. *poi̯‑. Трубачоў (ВСЯ, 4, 1959, 135) тлумачыць прасл. *pěti як каўзатыў ад дзеяслова *ріtі ’піць’, што пацвярджаецца тоеснасцю форм 1 ас., параўн. пою ’даю піць’ і пою ’спяваю’. Тут перанос значэння ’паіць’ > ’спяваць, усхваляць’ узыходзіць да паганскага абраду ахвярнай, пахавальнай выпіўкі. Паводле Аткупшчыкова (Этимология–1984, 196), разыходжанне адбылося на ўзроўні старажытных асноў (*poi̯‑ti > пѣть пры poi̯‑ti > поить).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кармі́ць несов. корми́ть; пита́ть;
◊ к. абяца́нкамі — корми́ть обеща́ниями; корми́ть за́втраками;
во́шай к. — вшей корми́ть;
к. хле́бам — корми́ть хле́бом;
к. чарве́й — корми́ть черве́й;
хле́бам не кармі́ — хле́бом не корми́;
к. як на зарэ́з (забо́й) — корми́ть как на убо́й;
паі́ць і к. — пои́ть и корми́ть;
во́ўка но́гі ко́рмяць — посл. во́лка но́ги ко́рмят;
салаўя́ ба́йкамі не ко́рмяць — посл. соловья́ ба́снями не ко́рмят;
кармі́ муко́ю, дык по́йдзе руко́ю — посл. не гони́ кнуто́м, а гони́ овсо́м;
як во́ўка ні кармі́, ён усё ў лес глядзі́ць — посл. как во́лка ни корми́, он всё в лес гляди́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)