перасі́ліць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перасі́лю перасі́лім
2-я ас. перасі́ліш перасі́ліце
3-я ас. перасі́ліць перасі́ляць
Прошлы час
м. перасі́ліў перасі́лілі
ж. перасі́ліла
н. перасі́ліла
Загадны лад
2-я ас. перасі́ль перасі́льце
Дзеепрыслоўе
прош. час перасі́ліўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

перасі́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.

1. каго-што. Перамагчы, пераадолець.

П. праціўніка і паваліць.

Плыўцы перасілілі цячэнне.

2. перан., каго-што. Пераадолець якое-н. пачуццё, адчуванне, жаданне і пад.

П. страх.

П. сябе.

3. каго. Змучыць, надарваць, прымушаючы празмерна напружвацца.

П. каня.

|| незак. перасі́льваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перасі́ліць сов.

1. переси́лить; одоле́ть, поборо́ть;

п. сапе́рніка — переси́лить (одоле́ть) сопе́рника;

2. перен. (преодолеть чувство, ощущение) переси́лить, переборо́ть, поборо́ть;

п. боль — переси́лить (переборо́ть, поборо́ть) боль;

3. надорва́ть;

п. каня́ — надорва́ть ло́шадь;

◊ п. сябе́ — поборо́ть себя́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перасі́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак.

1. каго-што. Перамагчы сілай у барацьбе; узяць верх. Лерасіліць таварыша і паваліць. Плыўцы перасілілі цячэнне. □ Не думае класціся і ляснік. Быццам згаварыліся хлопчыкі з ім: хто каго перасіліць, хто першы засне. Паўлаў. // што. Атрымаць верх, праявіцца, адчуцца з большай сілай. Міхал ніколі не стане панскім слугой да канца, службовы абавязак не перасіліць у ім чалавека. Навуменка. // што. Заглушыць які‑н. гук, шум больш моцным гукам, шумам. Вася паставіў на дол чамаданчык, сунуў у рот два пальцы і зычна свіснуў, стараючыся перасіліць шум рухавіка. Краўчанка.

2. перан.; каго-што. Пераадолець, заглушыць якое‑н. пачуццё, адчуванне, жаданне і пад. Перасіліць боль. Перасіліць нянавісць. Перасіліць страх. □ Чалавек сам павінен перасіліць гора. Старонняя спагада часам толькі сыпле соль на раны. Сапрыка. Арсеню Андрэевічу захацелася адразу ж вярнуцца, але ён перасіліў сябе, пайшоў далей. Марціновіч.

3. каго. Змучыць, надарваць, прымушаючы празмерна напружвацца. Перасіліць каня работаю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перасі́ліць überwínden* vt, überwä́ltigen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

превозмо́чь сов. перасі́ліць, перамагчы́, пераадо́лець.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перемо́чь сов., разг. перасі́ліць, перамагчы́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

переси́лить сов.

1. перасі́ліць; адо́лець, аду́жаць, зду́жаць;

2. перасі́ліць; перамагчы́; пераадо́лець; см. переси́ливать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перасі́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да перасіліць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

переборо́ть сов.

1. (победить) перамагчы́, паду́жаць;

2. перен. (преодолеть) пераадо́лець, перасі́ліць, перамагчы́;

переборо́ть страх пераадо́лець (перасі́ліць, перамагчы́) страх.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)