перарабі́ць, -раблю́, -ро́біш, -ро́біць; -ро́блены; зак.

1. каго-што. Зрабіць нанава, іначай, іншым.

Перарабіць канцоўку п’есы.

П. чый-н. характар.

2. што на што, у што. Зрабіць з чаго-н. аднаго нешта іншае.

Багацце на шчасце не пераробіш (прыказка).

3. Папрацаваць больш, чым трэба.

П. дзве гадзіны.

4. Працуючы вельмі многа, ператаміцца (разм.).

5. што. Зрабіць усё, многае.

П. многа работы за дзень.

6. што і чаго. Зазнаць усякай працы, нарабіцца (разм.).

Чаго ён толькі не перарабіў за сваё жыццё.

|| незак. перарабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. пераро́бка, -і, ДМ -бцы, ж. (да 1, 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перарабі́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перараблю́ пераро́бім
2-я ас. пераро́біш пераро́біце
3-я ас. пераро́біць пераро́бяць
Прошлы час
м. перарабі́ў перарабі́лі
ж. перарабі́ла
н. перарабі́ла
Загадны лад
2-я ас. перарабі́ перарабі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час перарабі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

перарабі́ць сов.

1. переде́лать; (исправить — ещё) перерабо́тать;

п. суке́нку — переде́лать пла́тье;

п. арты́кул — переде́лать (перерабо́тать) статью́;

2. перерабо́тать;

п. баво́ўну на пра́жу — перерабо́тать хло́пок в пря́жу;

3. (проработать дольше положенного времени) перерабо́тать;

4. (переутомиться) перерабо́тать;

5. (сделать всё, многое) переде́лать;

чаго́ я то́лькі не ~бі́ў за сваё жыццё! — чего́ я то́лько не переде́лал за свою́ жизнь!;

6. разг. (чулок и т.п.) перевяза́ть;

◊ п. на свой капы́л (лад) — переде́лать на свой лад

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перарабі́ць, ‑раблю, ‑робіш, ‑робіць; зак.

1. што. Зрабіць нанава, іначай што‑н. зробленае. — Усё яму не гэтак, усё хочацца перайначыць, перарабіць па-свойму. Кулакоўскі. Знайдзі мне ў цэху такога спецыяліста, які б не папраўляў пасля кантралёраў! Ну, хутчэй называй! А яны самі перарабілі, да праверкі... Мыслівец. // Апрацоўваючы дадаткова, унесці якія‑н. змены. Перарабіць канцоўку п’есы. Перарабіць артыкул. □ Майстру жыць не даў, пакуль той не перарабіў каласнікоў у топцы на пад’ёмныя. Шынклер. // на што, у што. Зрабіць з чаго‑н. аднаго нешта іншае. Шырокую трыбуну хутка перарабілі ў падмосткі. Шамякін. Тых, хто войнамі шчасце скаваў, Даканаем... Пераробім у трактар свой танк баявы... Куляшоў. Сяргей быў добры майстра і паспеў перарабіць ужо сваю шматзарадку на аўтамат. Няхай. Багацце нявесты на шчасце не пераробіш. Прыказка.

2. перан.; што. Змяніць карэнным чынам, пераўтварыць што‑н. — Для мяне стала ясна, што толькі рабочы клас, кіруемы бальшавікамі, здольны перарабіць свет на новы лад. Гурскі. // каго-што. Прымусіць змяніцца, стаць іншым. Перарабіць характар. □ Не, бацька, цяпер не тое. Можа, гэтак калісь было, а рэвалюцыя мужыка перарабіла. Галавач.

3. Папрацаваць больш, чым трэба. Перарабіць дзве гадзіны.

4. Разм. Працуючы вельмі многа, ператаміцца.

5. што. Зрабіць, нарабіць усё, многае. Панскай работы — у гэтым я паспеў ужо добра пераканацца, — як ні старайся, як ні шчыруй, усё адно не пераробіш. Сачанка. — І твае і мае рукі шмат перарабілі работы. Паслядовіч.

6. што і чаго. Разм. Зазнаць усялякай працы, нарабіцца. Чаго ён толькі не перарабіў за сваё жыццё!

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перарабі́ць, перарабля́ць úmarbeiten vt; ändern vt, úmändern vt (памяняць)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пераро́бка гл. перарабіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

переде́лать сов. перарабі́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перарабля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да перарабіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераро́бліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да перарабіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераро́блены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад перарабіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)