перапо́на, -ы, мн. -ы, -по́н, ж.
Тое, што стрымлівае доступ куды-н.
П. для затрымання вады.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перапо́на
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
перапо́на |
перапо́ны |
| Р. |
перапо́ны |
перапо́н |
| Д. |
перапо́не |
перапо́нам |
| В. |
перапо́ну |
перапо́ны |
| Т. |
перапо́най
перапо́наю |
перапо́намі |
| М. |
перапо́не |
перапо́нах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
перапо́на ж. препо́на, прегра́да;
○ грудабру́шная п. — анат. грудобрю́шная прегра́да
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перапо́на, ‑ы, ж.
Тое, што стрымлівае доступ куды‑н. І вось земснарад зварухнуў перапону, Што воды трымала ў апошнія дні. Калачынскі.
•••
Грудабрушная перапона — мускульная перагародка, якая раздзяляе грудную і брушную поласці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перапо́на ж. кніжн. гл. перашкода
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Перапона ’тое, што стрымлівае доступ куды-небудзь’ (ТСБМ), ’папярочная планка ў аконнай раме’ (свісл., Шатал.), перапона, пэрэпо́н ’дыяфрагма’ (ваўк., івац., ЛА, 1; ТСБМ), перапона ’тс’ (шчуч., ваўк., Сл. ПЗБ); перапоны ’планкі на капылах саней’ (Сцяшк. Сл.), перапо́нка ’перапона ў вуллі — умацаванне вашчыны ў стаяку’ (лельч., Мат. Гом.); укр. пэ̂рэ̂по́на ’тс’ (Анох.); рус. перепо́на ’плеўка ў целе жывёлы, абалонка ў расліны’, ’пераплёт у раме’, польск. przepona ’перашкода’, ’дыяфрагма’, ’перагародка’, чэш. přepona, славац. prepona ’гіпатэнуза’, славен. prepóna ’перагародка’, серб.-харв. пре̏пона ’перашкода’, ’паха’, прѐпонка ’дыяфрагма’, макед. препон ’перашкода’, ’перагародка’. Да прасл. *per‑ > пера- і pętі > пяць (гл.) з асновай *pon‑ (іншыя ступені: *pьn‑ і *pin‑). Сюды ж перапонка, якое з рус. перепонка < перепона ’скура, абалонка’ (Шанскі-Баброва, 230).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Грудабрушная перапона, гл. Дыяфрагма
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
грудабру́шны: ~ная перапо́на анат. грудобрю́шная прегра́да
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)