перамага́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
перамага́ецца |
перамага́юцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
перамага́ўся |
перамага́ліся |
| ж. |
перамага́лася |
| н. |
перамага́лася |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
перамага́цца несов., страд. побежда́ться; преодолева́ться; переба́рываться; см. перамага́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перамага́цца, ‑аецца; незак.
Зал. да перамагаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
преодолева́ться страд. пераадо́львацца; перамага́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
переси́ливаться страд.
1. перасі́львацца; адо́львацца, аду́жвацца;
2. перасі́львацца, перамага́цца; пераадо́львацца; см. переси́ливать;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
поража́ться
1. дзіві́цца, здзіўля́цца; см. порази́ться;
2. страд. паража́цца; удара́цца; перамага́цца; пашко́джвацца; разбіва́цца; см. поража́ть 1—3.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Змага́цца ’адстойваць, спаборнічаць, імкнуцца перамагчы’. Укр. змагати́ся ’тс’, польск. zmagać się ’змагчы, імкнуцца перамагчы’, в.-луж. (ці сюды?) zmahać ’хвалявацца (аб вадзе), развявацца (аб флагу)’, н.-луж. zmognuś se ’мацавацца, акрыяць’, чэш. zmáhati ’перамагаць’, zmáhati se ’авалодваць (пра цялесныя і духоўныя станы)’, уст. ’напружвацца’, славац. zmáhať sa ’павялічвацца, умацоўвацца, набываць магчымасць’, славен. zmȃgati ’змагчы, дапамагаць’, zmȃgati se ’перамагаць, перамагацца’, серб.-харв. сма́гати, смо̀ћи ’змагчы, саўладаць, мець у дастатку’, балг. смо̀гвам, макед. смогне ’змагчы’. Ст.-рус. съмогати ’дапамагаць’ (XVI ст.). Прасл. sъmagati (sę) з коранем mag‑/mog‑, гл. магчы; прэфікс sъ дае значэнне ’змагчы’, а чаргаванне o/a пераводзіць дзеяслоў у незакончанае трыванне, выражае працягласць дзеяння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
поверга́ться
1. уст. валі́цца, па́даць; ру́шыцца;
2. перен. упада́ць; (погружаться) апуска́цца; аго́ртвацца (чым);
3. страд. зва́львацца, валі́цца; кі́дацца; кла́сціся; звярга́цца, зрына́цца; перамага́цца, адо́львацца; прыво́дзіцца; наганя́цца; аго́ртвацца; см. поверга́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разреша́ться
1. выраша́цца;
2. (заканчиваться) выраша́цца, канча́цца;
3. (кем) нараджа́ць; см. разреши́ться 3;
4. безл. дазваля́цца;
здесь кури́ть не разреша́ется тут куры́ць не дазваля́ецца;
5. страд. дазваля́цца; выраша́цца, перамага́цца; см. разреша́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)