парадо́кс

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. парадо́кс парадо́ксы
Р. парадо́ксу парадо́ксаў
Д. парадо́ксу парадо́ксам
В. парадо́кс парадо́ксы
Т. парадо́ксам парадо́ксамі
М. парадо́ксе парадо́ксах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

парадо́кс, -у, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

1. Думка, меркаванне, якое разыходзіцца з агульнапрынятымі поглядамі і на першы погляд нібы супярэчыць разумнаму сэнсу.

Гаварыць парадоксамі.

2. З’ява, якая здаецца неверагоднай і нечаканай.

|| прым. парадакса́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

П. вывад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

парадо́кс, -са м. парадо́кс

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

парадо́кс парадо́кс, -са м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

парадо́кс, ‑а, м.

Думка, меркаванне, якое разыходзіцца з агульнапрынятымі поглядамі, супярэчыць разумнаму сэнсу. // Кніжн. Нечаканая з’ява, якая не адпавядае звычайным уяўленням у навуцы. Матэматычны парадокс. Лагічны парадокс. // Разм. Недарэчны збег акалічнасцей, які супярэчыць разумнаму сэнсу. [Зося:] Мама мая на дваццаць гадоў маладзей за тату, і яе забралі ў армію, мама — хірург. У нашу армію.. А тата працуе ў немцаў. Парадокс. Шамякін.

[Ад грэч. parádoxos — нечаканы, дзіўны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парадокс

т. 12, с. 83

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

парадо́кс м Paradóx n -es, -e, Parádoxon n -s, -xa

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Парадокс ’думка, меркаванне, якое разыходзіцца з агульнапрынятымі поглядамі, супярэчаць разумнаму сэнсу’ (ТСБМ). З рус. парадо́кс (Крукоўскі, Уплыў, 78), дзе ў сваю чаргу праз зах.-еўрап. мовы з грэч. παράδοξος ’тое, што супярэчыць агульнапрынятаму, дзіўнае’ (ССРЛЯ, 10, 139).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

парадо́кс

(гр. paradoksos = нечаканы, дзіўны)

своеасаблівая думка, меркаванне, якое разыходзіцца з агульнапрынятымі поглядамі, супярэчыць разумнаму сэнсу;

2) нечаканая з’ява, якая не адпавядае звычайным уяўленням у навуцы;

3) лог. адзін з відаў супярэчнасцей, што ўзнікаюць у правільным па лагічнай форме разважанні.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

парадо́кс

(гр. paradoksos = нечаканы, дзіўны)

1) своеасаблівая думка, меркаванне, якое разыходзіцца з агульнапрынятымі поглядамі, супярэчыць разумнаму сэнсу;

2) з’ява, якая здаецца неверагоднай і нечаканай.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)