Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
па́нскі
1. поме́щичий, па́нский;
2. ба́рский, госпо́дский;
п. дом — ба́рский (госпо́дский) дом;
~кае адзе́нне — ба́рская (госпо́дская) оде́жда;
3.презр. ба́рский;
~кія зама́шкі — ба́рские зама́шки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
па́нскі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да пана; належыць пану. Зямля — дзе глянеш — панская, Вада, лес, дол, гара.Танк.Панскі палац пачаў ужо гарэць з аднаго канца.Лынькоў.
2. Уласцівы пану; прасякнуты пагардлівымі адносінамі да каго‑, чаго‑н. Людзі ў цішы сваіх цёмных і лясных закуткаў думалі, як захаваць мізэрны запас хлеба.., як усцерагчы сваю худобу, каня і іншы набытак ад панскай ненаеднасці.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пан, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. У старой Чэхіі, Польшчы, Літве, дарэвалюцыйнай Беларусі і Украіне: заможны феадал, буйны землеўласнік (памешчык, дваранін і пад.), а таксама зварот да яго.
Жыць як пан або панам (перан.: жыць у багацці і раскошы; разм.).
2. Пра чалавека, які ўхіляецца ад працы сам і мае моду перакладваць работу на іншых (разм.).
Сядзець як пан або панам (перан.: гультаяваць, нічога не рабіць; разм.).
3. Форма ветлівага звароту да мужчын у Польшчы, Чэхіі і інш. краінах (дадаецца да прозвішча, імя, службовага тытула і пад.).
Паважаныя дамы і паны!
|| ж.па́ні, нескл.
|| прым.па́нскі, -ая, -ае.
П. двор.
Панскія замашкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
маёнтак, -тка, мн. -ткі, -ткаў, м.
Зямельнае ўладанне памешчыка, а таксама панскі двор, сядзіба.