пакіда́ць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

1. Кінуць (многа, многае) як папала.

П. рэчы на воз.

2. Пакінуць (многае, многіх).

Сяляне пакідалі свае хаты і падаліся далей ад фронту.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пакі́даць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пакі́даю пакі́даем
2-я ас. пакі́даеш пакі́даеце
3-я ас. пакі́дае пакі́даюць
Прошлы час
м. пакі́даў пакі́далі
ж. пакі́дала
н. пакі́дала
Загадны лад
2-я ас. пакі́дай пакі́дайце
Дзеепрыслоўе
прош. час пакі́даўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пакіда́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пакіда́ю пакіда́ем
2-я ас. пакіда́еш пакіда́еце
3-я ас. пакіда́е пакіда́юць
Прошлы час
м. пакіда́ў пакіда́лі
ж. пакіда́ла
н. пакіда́ла
Загадны лад
2-я ас. пакіда́й пакіда́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час пакіда́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пакіда́ць несов.

1. в разн. знач. покида́ть, оставля́ть;

2. (переставать) броса́ть;

1, 2 см. пакі́нуць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пакі́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Кідаць на працягу нейкага часу. Пакідаць мячык. Пакідаць стагі да вечара. □ Віхура вайны .. нямала пакідала мяне па беламу свету. Хомчанка.

2. Кінуць, шпурнуць як папала ўсё, многае. Пакідаць усё каменне ў яму. Пакідаць рэчы на воз. □ Пакідаўшы ў кусты вербалозу рыбацкае прыладдзе, дзядзька і пляменнік шыбуюць у вёску. Сачанка. [Салдаты] ад нечаканасці і страху пакідалі свае карабіны і кінуліся .. ў лес. Колас.

3. Скідаць у стог усё, многае (пра сена, салому і пад.); завяршыць стагаванне.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакінуць каго‑, што‑н. назаўсёды або часова — пра ўсіх, многіх. Калгаснікі .. [у час адступлення арміі] пакідалі свае хаты і паехалі далей ад лініі фронту. Федасеенка. І раптам наша рыбацкае захапленне і спакой парушыў страшэнны крык. Мы пакідалі вуды і выскачылі з-за куста. Ляўданскі.

пакіда́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да пакінуць (у 1–10 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакі́нуць, -ну, -неш, -не; -кінь; -нуты; зак.

1. Адправіўшыся, не ўзяць з сабой каго-, што-н. (наўмысна або забыўшыся).

П. запісную кніжку дома.

П. дзяцей у вёсцы.

П. рэчы ў машыне.

П. пра сябе добрую памяць (перан.). П. след у навуцы (перан.).

2. што. Захаваць, прыберагчы.

П. агурок на насенне.

П. за сабой права зрабіць што-н. П. газету для сяброўкі.

3. каго-што. Захаваць у якім-н. становішчы, стане.

П. браму адчыненай.

П. закон у сіле.

П. каго-н. у разгубленасці.

П. пытанне адкрытым (не вырашыць). Пакінь мяне ў спакоі (не дакучай мне). П. вучня на другі год (не перавесці ў наступны клас). П. у дурнях (перан.: падмануць, паставіць у няёмкае становішча).

4. што. Перадаць каму-н., даць у чыё-н. карыстанне.

П. спадчыну.

5. каго-што. Прымусіць, прапанаваць застацца ці знаходзіцца дзе-н.

П. госця начаваць.

6. каго-што. Пайсці ад каго-, чаго-н., не маючы больш справы з кім-, чым-н.

П. сям’ю.

Сілы пакінулі мяне.

Ён не пакінуў таварыша ў бядзе.

П. ззаду каго-н. (апярэдзіць у спаборніцтве).

7. каго-што і без дап. Не даць чаго-н.

П. без абеду.

П. ліст без адказу.

8. што. Спыніць, перастаць чым-н. займацца.

П. непатрэбныя размовы.

Пакінь кпіць!

|| незак. пакіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1—7 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пакіда́ць, пакі́нуць

1. lássen* vt;

пакіда́ць у спако́і in Rúhe lássen*; (не звяртаць увагі) áußer Acht lássen*;

пакіда́ць гэ́ты свет (памерці) das Lében lássen*;

пакі́нь гэ́та! lass das!;

я пакі́нуў свой сшы́так до́ма ich habe mein Heft zu Hause líegen lássen;

2. (адмовіцца, спыніць) áufhören vi (што-н. mit D);

пакіда́ць рабо́ту áufhören zu árbeiten;

3. verlássen* vt; im Stich lássen* (пакінуць без дапамогі);

пакіда́ць усё álles stéhen und líegen lássen*;

пакіда́ць ха́ту [го́рад, бацько́ў] das Haus [die Stadt, die Éltern] verlássen*;

сі́лы пакіда́юць яго́ ihn verlässt die Kraft;

4. (пакінуць пасля сябе) hinterlássen* vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пакіда́нне ср. оставле́ние; см. пакіда́ць 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пакі́даны бро́шенный, ки́нутый, пошвы́рянный; см. пакі́даць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сме́ціць, сме́чу, сме́ціш, сме́ціць; незак.

Пакідаць дзе-н. смецце, забруджваць смеццем.

С. на кухні.

|| зак. насме́ціць, -сме́чу, -сме́ціш, -сме́ціць; -сме́чаны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)