«АБ ДВАНА́ЦЦАЦІ ПАКУТАХ»,

бел. апрацоўка 15—16 ст. апокрыфа «Хаджэнне Багародзіцы па пакутах».

т. 1, с. 9

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

«Хаджэнне багародзіцы па пакутах»

т. 16, с. 518

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

адпаку́таваць, -тую, -туеш, -туе; -туй; зак.

1. Пражыць пэўны час у пакутах.

2. Скончыць пакутаваць; адмучыцца.

Адпакутаваў чалавек.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паку́та

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. паку́та паку́ты
Р. паку́ты паку́т
Д. паку́це паку́там
В. паку́ту паку́ты
Т. паку́тай
паку́таю		 паку́тамі
М. паку́це паку́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

кана́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак. (разм.)

1. Паміраць у муках, канчацца.

К. у нечалавечых пакутах.

2. перан. Набліжацца да канца, канчацца.

|| наз. кана́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карпе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак. (разм.).

1. над чым і без дап. Старанна, цярпліва і доўга займацца чым-н.

К. над рукапісам.

2. перан. Жыць у пакутах, цяжкіх умовах.

Вось так карпею ўсё жыццё.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

on the rack

у вялі́кіх бо́лях, паку́тах

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ко́нчыцца, -чуся, -чышся, -чыцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыйсці да канца, спыніцца, завяршыцца чым-н.

Навучальны год кончыўся.

Ніткі кончыліся.

Гульня кончылася перамогай.

2. Памерці ў пакутах (разм.).

|| незак. канча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́балець

‘шмат перанесці; дамагчыся чаго-небудзь у пакутах (выбалець многа гора, пакут і без прамога дапаўнення)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́балею вы́балеем
2-я ас. вы́балееш вы́балееце
3-я ас. вы́балее вы́балеюць
Прошлы час
м. вы́балеў вы́балелі
ж. вы́балела
н. вы́балела
Загадны лад
2-я ас. вы́балей вы́балейце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́балеўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

выба́льваць

‘шмат пераносіць; дамагацца чаго-небудзь у пакутах (выбальваць многа гора, пакут і без прамога дапаўнення)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. выба́льваю выба́льваем
2-я ас. выба́льваеш выба́льваеце
3-я ас. выба́львае выба́льваюць
Прошлы час
м. выба́льваў выба́львалі
ж. выба́львала
н. выба́львала
Загадны лад
2-я ас. выба́львай выба́львайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час выба́льваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)