падвя́заны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
падвя́заны |
падвя́заная |
падвя́занае |
падвя́заныя |
| Р. |
падвя́занага |
падвя́занай
падвя́занае |
падвя́занага |
падвя́заных |
| Д. |
падвя́занаму |
падвя́занай |
падвя́занаму |
падвя́заным |
| В. |
падвя́заны (неадуш.)
падвя́занага (адуш.) |
падвя́заную |
падвя́занае |
падвя́заныя (неадуш.)
падвя́заных (адуш.) |
| Т. |
падвя́заным |
падвя́занай
падвя́занаю |
падвя́заным |
падвя́занымі |
| М. |
падвя́заным |
падвя́занай |
падвя́заным |
падвя́заных |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
падвя́заны
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
падвя́заны |
падвя́заная |
падвя́занае |
падвя́заныя |
| Р. |
падвя́занага |
падвя́занай
падвя́занае |
падвя́занага |
падвя́заных |
| Д. |
падвя́занаму |
падвя́занай |
падвя́занаму |
падвя́заным |
| В. |
падвя́заны (неадуш.)
падвя́занага (адуш.) |
падвя́заную |
падвя́занае |
падвя́заныя (неадуш.)
падвя́заных (адуш.) |
| Т. |
падвя́заным |
падвя́занай
падвя́занаю |
падвя́заным |
падвя́занымі |
| М. |
падвя́заным |
падвя́занай |
падвя́заным |
падвя́заных |
Кароткая форма: падвя́зана.
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
падвя́заны в разн. знач. подвя́занный; см. падвяза́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падвя́заны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад падвязаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
подвя́занный
1. падвя́заны, мног. пападвя́званы;
2. падпяра́заны, мног. пападпяра́званы;
3. падро́блены, падвя́заны; см. подвяза́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Плахо́тка ’андарак не шыты, а з цэлага кавалка падвязаны’ (гом., Шн.). З пярхота < плахта i̯ (гл.) і суф. ‑ька.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шы́йка, ‑і, ДМ шы́йцы; Р мн. шы́ек; ж.
1. Памянш.-ласк. да шыя. Ева толькі што распачала сваю гутарку з цялушачкаю і гладзіла яе бліскучую шыйку. Колас.
2. Вузкая, завужаная частка чаго‑н. Шыйка пазванка. □ Каса ў шыйцы хруснула і засталася ў купіне. Крапіва. Пракоп Дубасаў сказаў, што Сямён Дзікун хоча сумясціць у адну тры аперацыі па шліфоўцы шыек каленчатага вала. Шыцік. У руцэ пана Цабы пагойдваўся жоўты збанок, падвязаны за шыйку вяровачкай. Брыль.
3. Хваставая частка цела прэснаводнага рака. Стаў рак на шыйцы, клешні ўгору падняў. Якімовіч. Трактарыст хуценька аблупіў клюшню, потым адным махам управіўся з шыйкай і нарэшце ўзяўся за ножкі. Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БУ́БЕН,
бел. нар. інструмент класа мембранафонаў. Лакальная назва ручны барабан. Драўляны (часам металічны) абруч («бячайка», «рэшата»); абцягнуты з аднаго боку скурай (сабакі, цяляці, казляняці); у падоўжныя проразі абруча ўстаўлены штыфты з парамі рухомых круглых бляшак («талерачак», «ляскотак»); пад скурай накрыж падвязаны бразготкі (званочкі, шархуны). Гук узнікае пры патрэсванні бубна, ударах па мембране пальцамі, далонню, кулаком або драўлянай калатушкай, вібрыруючым трэнні вял. пальцам па скуры. Гучанне бубна вызначаецца разнастайнасцю гукавых, тэмбравых і дынамічных адценняў.
Назва «бубен» сустракаецца ў гіст. дакументах 11 ст. ў сувязі з ваен. падзеямі ці выступленнямі скамарохаў, але дакладна невядома, які менавіта інструмент (уласна бубен, барабан або літаўры) яна абазначала. Сведчаннем таго, што бубен быў вядомы на Беларусі ў 15 ст., даследчыкі лічаць выяву скамароха з бубнам на фрэсцы касцёла св. Тройцы ў Любліне работы «рускіх майстроў» (майстроў з Вял. кн. Літоўскага). У сучасным сял. побыце выкарыстоўваецца як ансамблевы рытмічна-каларыстычны інструмент пры выкананні танцаў і вясельных маршаў. Пашыраны на ўсёй тэр. Беларусі.
І.Дз.Назіна.
т. 3, с. 303
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)