павало́ка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
павало́ка |
| Р. |
павало́кі |
| Д. |
павало́цы |
| В. |
павало́ку |
| Т. |
павало́кай
павало́каю |
| М. |
павало́цы |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
павало́ка ж., мн. нет поволо́ка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
павало́ка, ‑і, ДМ ‑лоцы, ж.
1. Лёгкая дымка, якая зацягвае, пакрывае што‑н. У надбярэжных гушчарах хаваліся туманы, тонкай павалокаю застываючы над водамі. Пестрак. Праз павалоку рэдкіх хмар сонца свяціла, нібы з-пад абажура. Брыль.
2. Пялёнка на вачах; памутненне. [Старшы лейтэнант] насцярожыўся, стаў скрытным, вочы патухлі, схаваўшыся пад цьмянай павалокай. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павало́ка, -і, ДМ -ло́цы, ж.
1. Лёгкая дымка, якая зацягвае, пакрывае што-н.
Сонца прабівалася праз павалоку хмар.
2. У выразе: вочы з павало́кай — з пяшчотным, млявым, нібы затуманеным позіркам.
Вочы карыя з павалокай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Павалока 1 ’лёгкая дымка, якая зацягвае, пакрывае што-н.; пялёнка на вачах; памутненне’ (ТСБМ, Нас.), па́валака ’пялёнка (на вадзе)’ (Нас., Касп.), ’пакрывала, прасціна’, ’валакно ад льна або пянькі’ (Нас.). Рус. павало́ка ’каштоўная заморская баваўняная або шаўковая тканіна, пакрывала, накідка’, дыял. поволо́ка ’верх, покрыўка кажуха’, укр. поволо́ка ’рамні, шнуркі на абутку; след ад валачэння нечага’, ст.-рус. паволока ’від каштоўнай тканіны’, серб.-ц.-слав. павлака, польск. powłoka ’накрыўка’, чэш. pavlaka ’каштоўная пурпуровая тканіна’, серб.-харв. па̏влака, по̏влака ’смятанка, пенкі’. Ад валачы́ (гл.). Прэфіксы po‑ і pa‑ (з падаўжэннем) (гл. Фасмер, 3, 182; Махэк, 439).
Павало́ка 2 ’прымак’ (Мат. Гом.). Да валачыць, валачыцца, параўн. і валачуга (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ды́мка, -і, ДМ -мцы, ж.
Лёгкая павалока з дыму, туману.
Бераг хаваўся ў дымцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ды́мны, -ая, -ае.
1. Які дыміцца, вылучае многа дыму.
Дымная галавешка.
2. перан. Падобны на дым.
Дымная павалока воблакаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
поволо́ка павало́ка, -кі ж., мн. нет;
глаза́ с поволо́кой во́чы з павало́кай.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ды́мка, ‑і, ДМ ‑мцы, ж.
Лёгкая павалока з дыму, туману і пад.; смуга. Лёгкая дымка туману непрыкметна выпаўзала з лесу і ахутвала .. цёмны завод з высокім чорным комінам. Пестрак. Рака разлілася так далёка, што процілеглы бераг хаваўся ў шызаватай дымцы. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
powłoka
ж.
1. абалонка, покрыва; павалока;
powłoka ochronna — ахоўная абалонка;
powłoka wodna геагр. гідрасфера;
2. навалочка; чахол на коўдру
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)