няспе́лы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. няспе́лы няспе́лая няспе́лае няспе́лыя
Р. няспе́лага няспе́лай
няспе́лае		 няспе́лага няспе́лых
Д. няспе́ламу няспе́лай няспе́ламу няспе́лым
В. няспе́лы (неадуш.)
няспе́лага (адуш.)		 няспе́лую няспе́лае няспе́лыя (неадуш.)
няспе́лых (адуш.)
Т. няспе́лым няспе́лай
няспе́лаю		 няспе́лым няспе́лымі
М. няспе́лым няспе́лай няспе́лым няспе́лых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

няспе́лы

1. незре́лый, неспе́лый;

н. я́блык — незре́лое (неспе́лое) я́блоко;

2. перен. незре́лый;

~лая ду́мка — незре́лая мысль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

няспе́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які не дасягнуў спеласці, не з’яўляецца спелым. Мы патрапілі на .. імхі з няспелымі чырвона-белымі журавінамі. Бядуля. Дыхнуў ветрык, і ціха загаманілі няспелыя каласкі. Федасеенка.

2. перан. Які не дасягнуў поўнага развіцця, сталасці. Даруйце ім іхнюю віну, старыя дубы, — яна ад маладой крыві і няспелага розуму. Навуменка. // Які сведчыць аб нявопытнасці, недастатковым майстэрстве; недасканалы. Няспелая думка. □ Пасля вайны, вярнуўшыся дахаты, Хто-небудзь, можа, знойдзецца такі, Хто роднай Беларусі ў часе свята Аддасць мае няспелыя радкі. Аўрамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няспе́лы únreif; únausgereift

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

неспе́лый няспе́лы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

незре́лый

1. (о плодах и т. п.) няспе́лы;

незре́лое я́блоко няспе́лы я́блык;

2. перен. няста́лы; няспе́лы;

незре́лое произведе́ние няспе́лы твор;

незре́лый ум няста́лы ро́зум.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

immature [ˌɪməˈtjʊə] adj.

1. няспе́лы

2. няста́лы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

únreif

a няспе́лы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

unripe [ˌʌnˈraɪp] adj. няспе́лы; няста́лы;

unripe mind няста́лы ро́зум

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Прызяле́нны (прызеле́нны) ’няспелы’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Прыставачна-суфіксальнае ўтварэнне ад зе́лень, гл. зялёны з відавочным семантычным зрухам ’зялёны’ → ’няспелы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)