няво́льнік

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. няво́льнік няво́льнікі
Р. няво́льніка няво́льнікаў
Д. няво́льніку няво́льнікам
В. няво́льніка няво́льнікаў
Т. няво́льнікам няво́льнікамі
М. няво́льніку няво́льніках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

няво́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Раб, зняволены.

2. перан., чаго. Чалавек, які знаходзіцца пад уплывам, уладаю чаго-н.

Н. пачуццяў.

|| ж. няво́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. няво́льніцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

няво́льнік м.

1. нево́льник, раб;

2. перен. нево́льник, раб, пле́нник;

н. сваі́х пачу́ццяў — нево́льник (раб) свои́х чувств

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

няво́льнік, ‑а, м.

1. Раб, прыгонны. [Музыкант] слухаў расказы аб [радзіме] ад свайго дзеда, некалі вывезенага сюды на караблі нявольнікаў. Лынькоў. Рукамі нявольнікаў насыпаны .. высокі вал, выкананы глыбокія азёры, канавы, напоўненыя вадою, якія абкружаюць палац Радзівіла. Бялевіч.

2. Зняволены. І раптам Ліда Сцяпанаўна зразумела: гоняць [арыштаваных] да супрацьтанкавага рова.. Яна аглянулася, ці няма якой магчымасці ўцячы, але немцы шчыльным ланцугом абкружылі групу нявольнікаў. Шчарбатаў.

3. перан.; чаго. Чалавек, які знаходзіцца пад уплывам, уладаю чаго‑н. Нявольнік сваіх пачуццяў. □ Чалавек — не нявольнік прыроды, а яе гаспадар, правільней, старэйшы брат, які бязмежна яе любіць і якому яна аддае ўсё, што можа, са сваіх багаццяў. Клімковіч. Са светлай радасцю і з незразумелай трывогай я ўбачыў, што раблюся нявольнікам гэтай чароўнай паненкі. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няво́льнік м. Skláve [-və] m -n, -n; Gefángene (sub) m -n, -n (палонны)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

нявольнік, раб, палоннік, заложнік

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

нево́льник няво́льнік, -ка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

няво́льніца, ‑ы, ж.

Жан. да нявольнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ясы́р, ‑а, м.

Уст. Нявольнік, палонны.

[Араб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ясы́р

(тур. esir)

гіст. нявольнік, палонны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)