наяву́, прысл.
Тое, што і наяве.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наяву́
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| наяву́ |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наяву́ нареч., см. ная́ве
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наяву́ нареч. ная́ве; (в действительности) у сапра́ўднасці; (воочию) увачаві́дкі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наяву́, прысл.
Тое, што і наяве. Я не на глобусе на ўроку, А бачу наяву Урал. Смагаровіч. Сягоння я не ў марах, наяву Магу дастаць для любай зорку з неба. Макаль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Наўя́ ’наяву’ (Бяльк.). Відаць, з *на+уяў, гл. уяўляць, уявіць, параўн. ява (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
въявь уст., прост.
1. нареч. наяву́, ная́ве; (явно) я́ўна;
2. вводн. сл. сапраўды́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ная́ве ’сапраўды, на самай справе, у рэчаіснасці’ (ТСБМ), на́яве ’на вачах, увачавідкі’ (ТС), рус. ная́ве, наяви́, наяву́ ’на віду, яўна, бачна’, польск. na jawie ’не ў сне’, чэш. najevě ’адкрыта, яўна, у рэальнасці’, серб.-харв. на јави, балг. ная́ве ’не ў сне; яўна, адкрыта’, макед. најаве ’на віду, у рэальнасці’. Са спалучэння на і я́ве — месн. скл. назоўніка я́ва ’рэальнасць, рэчаіснасць’ (гл.), параўн. ст.-бел. наѧвѣ ў Евангеліі 1616 г. (Карскі 2-3, 76). Сюды ж ная́ўны ’прысутны, фактычны, існуючы’, ная́ўнасць ’існуючае ў рэальнасці; наяўнае ў пэўны момант’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)