наспе́лы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. наспе́лы наспе́лая наспе́лае наспе́лыя
Р. наспе́лага наспе́лай
наспе́лае
наспе́лага наспе́лых
Д. наспе́ламу наспе́лай наспе́ламу наспе́лым
В. наспе́лы (неадуш.)
наспе́лага (адуш.)
наспе́лую наспе́лае наспе́лыя (неадуш.)
наспе́лых (адуш.)
Т. наспе́лым наспе́лай
наспе́лаю
наспе́лым наспе́лымі
М. наспе́лым наспе́лай наспе́лым наспе́лых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

наспе́лы прям., перен. назре́вший

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наспе́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які паспеў, спелы. Жыта было наспелае, ужо растапырвала каласкі, каб выплакацца зернем. Лобан.

2. перан. Развіцца, дайсці да высокай ступені праяўлення чаго‑н.; стаць надзённым. Наспелае пытанне. Наспелае рашэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

назре́вший

1. які́ (што) наспе́ў, наспе́лы; які́ (што) нарва́ў;

2. перен. наспе́лы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

актуа́льны

(лац. actualis)

1) важны для дадзенага моманту, наспелы, надзённы (напр. а-ая тэма);

2) філас. які сапраўды існуе, праяўляецца ў рэчаіснасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

nabrzmiały

nabrzmiał|y

1. напухлы, набраклы, набрынялы;

2. наспелы; неадкладны;

~e zagadnienia — наспелыя пытанні

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

актуа́льны

(лац. actualis)

1) важны для гэтага моманту, наспелы, надзённы (напр. а-ая тэма);

2) які сапраўды існуе, праяўляецца ў рэчаіснасці (проціл. патэнцыяльны).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ripe [raɪp] adj.

1. спе́лы, вы́спелы;

The apples aren’t ripe yet. Яблыкі яшчэ не выспелі.

2. вы́трыманы;

ripe cheese вы́трыманы сыр;

ripe wine вы́трыманае віно́

3. гато́вы, наспе́лы

live to a ripe old age дажы́ць да глыбо́кай ста́расці

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)