напо́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. напо́р
Р. напо́ру
Д. напо́ру
В. напо́р
Т. напо́рам
М. напо́ры

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

напо́р, -у, м.

1. Дзеянне моцнай сілы; націск.

Н. ветру.

Не вытрымаць напору лёду.

2. Энергічнае ўздзеянне на каго-н.; напад, націск.

Пад напорам сяброў ён вымушаны быў прызнацца.

Н. ворага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напо́р, -ру м., в разн. знач. напо́р

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напо́р напо́р, -ру м.; (нажим) на́ціск, -ку м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напо́р, ‑у, м.

1. Дзеянне моцнай сілы, націск. Шыбы бразгацелі пад напорам ветру. Лупсякоў. Хутка пойдуць крыгі, і не вельмі ўжо моцная перамычка можа не вытрымаць напору лёду. Броўка.

2. Рашучае, энергічнае дзеянне; напад, націск. Стрымліваць напор ворага. □ Недабіткі фашысцкай аховы адыходзяць пад напорам сілы. Брыль. // Энергічнае ўздзеянне на каго‑н. Пад дружным напорам сяброў Данік нарэшце прымушаны быў згадзіцца. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напо́р м (ціск) Druck m -(e)s; Ándrang m -(e)s; тэх Drúckhöhe f -;

ху́ткасны напо́р ав Stáudruck m;

2. (настойлівасць) Elán m -s, úngestümer Ándrang

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Напор ’упартасць’ (Нас.), напора ’ўпарты’ (Бяльк.). Да напіра́цца ’ўпарта дзейнічаць з мэтай ажыццяўлення свайго жадання, настойваць’ (Нас.), параўн. вупар ’упарты чалавек’, усё да перці ’ціснуць, націскаць’, сюды таксама напорам ’націскам’ (чач., Мат. Гом.), напором ’гвалтам, сілком’ (ТС); іншая семантыка ў напор ’прыпар, напружаная пара’ (ТС), напорны ’напружаны’ (Жд. 2), параўн. наперці ’наваліцца’, наперціся ’напружыцца’ і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

inrush [ˈɪnrʌʃ] n. напо́р, на́ціск;

an inrush of water наплы́ў вады́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

падпо́р, ‑у, м.

Спец. Напор вады ў рацэ, канале з прычыны звужэння рэчышча, загароды плацінай і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мяце́жнік, ‑а, м.

Удзельнік мяцяжу. Няспынна, Цеснаю сцяною Мяцежнікі ідуць да гор; Шахцёры мужнасцю адною Трымаюць іх круты напор. Глебка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)