напа́рыць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. напа́ру напа́рым
2-я ас. напа́рыш напа́рыце
3-я ас. напа́рыць напа́раць
Прошлы час
м. напа́рыў напа́рылі
ж. напа́рыла
н. напа́рыла
Загадны лад
2-я ас. напа́р напа́рце
Дзеепрыслоўе
прош. час напа́рыўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

напа́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.

1. чаго. Прыгатаваць параннем.

Н. буракоў.

Н. бобу.

2. каго-што. Добра папарыць (разм.).

Н. спіну ў лазні.

3. чаго. Кіпячэннем прыгатаваць нейкую колькасць чаго-н.

Н. малака.

|| незак. напа́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. напа́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца (да 2 знач.); незак. напа́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напа́рыць сов.

1. в разн. знач. напа́рить;

н. рэ́пы — напа́рить ре́пы;

н. но́гі — напа́рить но́ги;

2. (молока) накипяти́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напа́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.

1. чаго. Параннем прыгатаваць. Напарыць буракоў. Напарыць цэбар сечкі. □ Хто не ведае, як адбываецца ў нас на Беларусі вяселле? Напякуць усяго, насмажаць, папараць — стол ломіцца. Прокша.

2. каго-што. Разм. Уволю, добра папарыць. Напарыць спіну ў лазні.

3. чаго. Кіпячэннем прыгатаваць нейкую колькасць чаго‑н. Напарыць малака. □ Маці запаліла грубку, напарыла нейкіх траў, і бабуля доўга абмывала настоем цела. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напа́рить сов. напа́рыць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напа́раны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад напарыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напа́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да напарыць (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накипяти́ть сов. накіпяці́ць; (воды — ещё) нагатава́ць; (молока — ещё) напа́рыць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

naparzyć

зак. напарыць, запарыць, заварыць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

напа́раны

1. в разн. знач. напа́ренный;

2. накипячённый;

1, 2 см. напа́рыць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)