намо́ віць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
Будучы час
адз.
мн.
1-я ас.
намо́ ўлю
намо́ вім
2-я ас.
намо́ віш
намо́ віце
3-я ас.
намо́ віць
намо́ вяць
Прошлы час
м.
намо́ віў
намо́ вілі
ж.
намо́ віла
н.
намо́ віла
Загадны лад
2-я ас.
намо́ ў
намо́ ўце
Дзеепрыслоўе
прош. час
намо́ віўшы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
намо́ віць сов.
1. разг. подговори́ ть; внуши́ ть;
2. обл. наговори́ ть; наклевета́ ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
намо́ віць , ‑моўлю, ‑мовіш, ‑мовіць; зак. , каго .
Разм. Падгаварыць каго‑н. да чаго‑н., падвучыць, падбухторыць на што‑н. Намовіць на злачынства. □ [Афіцэр:] — Хто ж цябе намовіў да забастоўкі? Пестрак .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намаўля́ ць , ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да намовіць .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
съя́ бедничать сов. , разг. дане́ сці, напаклёпнічаць, намо́ віць , нагавары́ ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
poduszczyć
зак. падбухторыць; намовіць , пад’юдзіць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
sell on
а) намо́ віць да чаго́
б) перакана́ ць у чым
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
внуши́ ть сов.
1. (вызвать) вы́ клікаць; (возбудить) абудзі́ ць; (вселить) усялі́ ць, пасялі́ ць, нада́ ць; (навеять) наве́ яць; (при помощи гипноза) унушы́ ць;
2. навучы́ ць; (уговорить) угавары́ ць; (подговорить) намо́ віць ; (убедить) перакана́ ць; см. внуша́ ть .
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
nastroić
зак.
1. настроіць, наладзіць;
nastroić pianino — настроіць піяніна;
2. перан. настроіць; намовіць ;
nastroić kogo przeciw ... — настроіць каго супраць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
◎ Навушча́ ць ’падбухторваць’ (калінк. , Арх. ГУ ). Укр. науща‑ ти ’навучаць, настаўляць; падгаворваць, падбухторваць’, рус. наущить ’падбухторваць’; усе са спалучэння на+усти (Фасмер , 3, 49), гл. вуста , што добра відаць у формах закончанага трывання: ст.-рус. наустити , рус. наустить ’угаварыць, падбух-торыць© укр. наустити ’падвучыць, падбухторыць’, семантычнае развіццё, відаць, ад ’пастаянна мець на вуснах’ — ’угаворваць’, як у рус. внушать ’намаўляць’, літаральна ’ўкладваць у вушы’. Не выключана сувязь з вуськаць ’падбухторваць; цкаваць’ (Яўс. ), якое выводзяць з вусь , усь ’вокліч, якім нацкоўваюць сабак’ (што ў сваю чаргу з кусь ’тс’, гл. ЭСБМ , 2, 234) ці рус. науськать ’намовіць ; паслаць’, якое Фасмер (там жа) лічыць расшырэннем з наустить ; блізкасць беларускага і рускага слоў прымушае не пагадзіцца з апошнім меркаваннем, хутчэй за ўсё гэта другаснае збліжэнне, таксама як і збліжэнне з навучаць , што паўплывалі на семантыку слова. Роднаснае літ. äuscioti ’балбатаць, шаптаць’∼прасл. *ustjatiy гл. Трубачоў, Проспект , 36; Мартынаў, Лекс. Палесся , 14.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)