нале́зці, -ле́зу, -ле́зеш, -ле́зе; нале́з, -зла; -ле́зь; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Улезці куды-н. у вялікай колькасці.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), каго-што. Пра адзежу, абутак: надзецца.

Боты не налезлі на ногі.

3. на каго-што і без дап. Насунуцца, наваліцца на каго-, што-н.

Льдзіна налезла на льдзіну.

|| незак. нала́зіць, -ла́жу, -ла́зіш, -ла́зіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нале́зці

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. нале́зу нале́зем
2-я ас. нале́зеш нале́зеце
3-я ас. нале́зе нале́зуць
Прошлы час
м. нале́з нале́злі
ж. нале́зла
н. нале́зла
Загадны лад
2-я ас. нале́зь нале́зьце
Дзеепрыслоўе
прош. час нале́зшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

нале́зці сов.

1. в разн. знач. нале́зть;

у бутэ́льку ~зла мно́га мура́шак — в буты́лку нале́зло мно́го муравьёв;

суке́нка ледзь ~зла — пла́тье едва́ нале́зло;

у ваго́н ~зла мно́га наро́ду — в ваго́н нале́зло мно́го наро́ду;

2. разг. (надвинувшись, нажать) напере́ть; см. нала́зіць 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нале́зці, ‑лезу, ‑лезеш, ‑лезе; пр. налез, ‑ла; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Улезці, залезці куды‑н. у нейкай колькасці. Налезла мурашак у торбу з хлебам. // Разм. Найсці, набіцца ў вялікай колькасці. Адразу ў клуб дзяцей налезла, Як на зіму ў калоду пчол. Калачынскі.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Надзецца (пра адзежу, абутак і пад.). Боты не палезлі на ногі.

3. Разм. Насунуцца, наваліцца на каго‑, што‑н. Не налазь! // Ідучы, натрапіць, наткнуцца на каго‑, што‑н. Патруль затрымаўся толькі з-за.. [Данусі], інакш праз нейкі час ён абавязкова налез бы на нас. Карпюк.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Звісаючы, апусціцца ўніз, закрыць сабою. Шапка палезла на вочы. □ Паправіла .. Наталля мяккія кудзеркі, што палезлі на лоб. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нале́зці

1. (надзецца – пра абутак, вопратку):

паліто́ не наляза́е der Mántel passt nicht;

2. разм. (набіццаў вялікай колькасці) zusámmenkriechen* vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

нала́зіць гл. налезці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напя́литься нацягну́цца, нале́зці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нала́зіць, ‑лажу, ‑лазіш, ‑лазіць.

Незак. да налезці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панала́зіць, ‑зіць.

Разм. Налезці куды‑н. у вялікай колькасці. Паналазіла мурашак у торбу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нала́зіць гл. налезці 1.

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)