назна́чыць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. назна́чу назна́чым
2-я ас. назна́чыш назна́чыце
3-я ас. назна́чыць назна́чаць
Прошлы час
м. назна́чыў назна́чылі
ж. назна́чыла
н. назна́чыла
Загадны лад
2-я ас. назна́ч назна́чце
Дзеепрыслоўе
прош. час назна́чыўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

назна́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.

1. каго (што). Прызначыць на якую-н. пасаду, працу.

Н. загадчыкам кафедры.

2. што. Намеціць, вызначыць тэрмін.

Н. сустрэчу на вечар.

3. што. Устанавіць (зарплату, пенсію і пад.).

Н. пенсію.

4. што. Прысудзіць (у якой-н. гульні).

Н. штрафны ўдар.

5. што. Паставіць знак, пазначыць меткай.

Н. дрэвы на высечку.

|| незак. назнача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. назначэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

назна́чыць сов.

1. в разн. знач. назна́чить; (установить — ещё) определи́ть;

н. на паса́ду інспе́ктара — назна́чить на до́лжность инспе́ктора;

н. пе́нсію — назна́чить (определи́ть) пе́нсию;

н. сход — назна́чить собра́ние;

н. штрафны́ ўдар — назна́чить штрафно́й уда́р;

2. (поставить метку; знак) наме́тить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

назна́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

1. Прызначыць на якую‑н. пасаду, працу. Назначыць дзяжурных. □ [Пан:] — Хітры ты чалавек, Палуян. Недарма цябе солтысам назначылі. Брыль.

2. Вызначыць загадзя тэрмін, час чаго‑н. Назначыць спатканне. □ Кангрэс назначылі на нядзелю, ён павінен быў пачацца пасля паўдня. Чорны.

3. Намеціць што‑н. зрабіць. Ніякай работы на гэты дзень.. [Раман] яшчэ не назначыў сабе. Колас.

4. Устанавіць (пенсію, утрыманне, прэмію і пад.). У канцы пісьма штаб палка прапанаваў.. назначыць сям’і памёршага пенсію. Чорны. // Устанавіць памеры платы. Назначыць цану.

5. Прадпісаць, рэкамендаваць выкананне чаго‑н. Назначыць лякарства. Назначыць вапны.

6. Прысудзіць (у якой‑н. гульні). Назначыць штрафны ўдар.

7. Паставіць знак, метку на чым‑н.; абазначыць. Назначыць меткай качанят. Назначыць дрэвы на высечку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

назнача́ць, назна́чыць разм.

1. (прызначыць) bestímmen vt, féstsetzen аддз. vt;

назнача́ць штраф éine Stráfe verhängen (каму-н. über A);

назнача́ць пасе́джанне éine Sítzung ánberaumen [ánsetzen];

назнача́ць вы́бары die Wáhlen áusschreiben*;

2. (надаць годнасць) ernénnen* vt, éinsetzen vt; berúfen* vt, benénnen* vt;

3. (прадпісаць) ánordnen vt;

назнача́ць ле́кі éine Arznéi verschréiben*; гл. тс. прызначаць

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

рэнтге́н¹, -у, м.

Прамяні, прасвечванне рэнтгенаўскімі прамянямі.

Назначыць хворага на р.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

развадзя́шчы, -ага, мн. -ыя, -ых, м.

Ваеннаслужачы, які расстаўляе вартавых на пасты.

Назначыць развадзяшчага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

назна́чить сов.

1. назна́чыць, прызна́чыць;

2. вы́значыць, назна́чыць, мног. паназнача́ць; прызна́чыць; паста́віць; накірава́ць; см. назнача́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

назначэ́нне, -я, н.

1. гл. назначыць.

2. Тое, што і прызначэнне.

3. Прадпісанне ўрача.

Запісаць у картку н. хвораму.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

інгаля́цыя, -і, ж.

Лячэнне ўдыханнем лекавых рэчываў (у выглядзе пары, газаў, распыленых вадкасцей).

Назначыць інгаляцыю.

|| прым. інгаляцы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)