наба́т, -а і -у, М -ба́це, м.

1. -у. Сігнал трывогі з выпадку якога-н. бедства, які падаецца пры дапамозе звона.

2. -а. Вялікі вайсковы барабан у Старажытнай Русі.

◊

Біць у набат — выклікаць трывогу, звяртаць увагу грамадства на што-н.

|| прым. наба́тны, -ая, -ае.

Н. звон.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наба́т

‘сігнал трывогі’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. наба́т
Р. наба́ту
Д. наба́ту
В. наба́т
Т. наба́там
М. наба́це

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

наба́т

‘вялікі барабан’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. наба́т наба́ты
Р. наба́та наба́таў
Д. наба́ту наба́там
В. наба́т наба́ты
Т. наба́там наба́тамі
М. наба́це наба́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

наба́т, -ту и (об инструменте) -та м. наба́т;

◊ біць у н. — бить в наба́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наба́т наба́т, род. (о большом барабане) наба́та и (о сигнале) наба́ту м., звон, род. зво́ну м.;

◊

бить в наба́т біць у звон (наба́т);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наба́т, ‑у і ‑а, М ‑баце, м.

1. ‑у. Сігнал трывогі з выпадку якога‑н. бедства, які падаецца пры дапамозе звана. Трывожна гудзеў набат, народ рушыў да ратушы, штурмаваў яе, ломячыся ў дзверы. Шынклер.

2. ‑а. Вялікі барабан у войсках старажытнай Русі.

•••

Біць у набат гл. біць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

набат

т. 11, с. 87

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

«Набат»,

газета выканкома 1918-1920.

т. 11, с. 87

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

«Набат»,

газета саюза «Чарнобыль» 1991-1996.

т. 11, с. 87

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

наба́т м Stúrmläuten n -s, Máhngeläute n -s;

біць у наба́т перан Alárm schlágen*, Sturm läuten

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)