Мядовая раса 8/5

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

мядовая раса

т. 11, с. 69

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

роса́ раса́, -сы́ ж.;

медвя́ная роса́ мядо́вая раса́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мядо́вы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. мядо́вы мядо́вая мядо́вае мядо́выя
Р. мядо́вага мядо́вай
мядо́вае		 мядо́вага мядо́вых
Д. мядо́ваму мядо́вай мядо́ваму мядо́вым
В. мядо́вы (неадуш.)
мядо́вага (адуш.)		 мядо́вую мядо́вае мядо́выя (неадуш.)
мядо́вых (адуш.)
Т. мядо́вым мядо́вай
мядо́ваю		 мядо́вым мядо́вымі
М. мядо́вым мядо́вай мядо́вым мядо́вых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

духмя́на-мядо́вы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. духмя́на-мядо́вы духмя́на-мядо́вая духмя́на-мядо́вае духмя́на-мядо́выя
Р. духмя́на-мядо́вага духмя́на-мядо́вай
духмя́на-мядо́вае		 духмя́на-мядо́вага духмя́на-мядо́вых
Д. духмя́на-мядо́ваму духмя́на-мядо́вай духмя́на-мядо́ваму духмя́на-мядо́вым
В. духмя́на-мядо́вы (неадуш.)
духмя́на-мядо́вага (адуш.)		 духмя́на-мядо́вую духмя́на-мядо́вае духмя́на-мядо́выя (неадуш.)
духмя́на-мядо́вых (адуш.)
Т. духмя́на-мядо́вым духмя́на-мядо́вай
духмя́на-мядо́ваю		 духмя́на-мядо́вым духмя́на-мядо́вымі
М. духмя́на-мядо́вым духмя́на-мядо́вай духмя́на-мядо́вым духмя́на-мядо́вых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Ко́лева ’мядовая сыта і пакрышаныя туды абаранкі або булка’ (Кос.). Магчыма, праз значэнне ’дробнае зерне’, да каліва (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пэ́рхаль ’мядовая раса’ (астрав., ЛА, 1), пэрхель ’падзь’ (астрав., Сл. ПЗБ). Відаць, звязана з перхаць ’кашляць’ (карэліц., Жыв. НС), што ўзыходзіць да імітатыўнага Трухай, гл. пырхаць, пу́рхаць, перхаць і пад., параўн. польск. pierzch ’луска, пыл’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Мядзвя́на расі ’падзь’ (бар., Сл. ПЗБ). Да мёд (гл.). Параўн. лудз., віл., глыб., воран., ашм. мядовая (медавия) раса ’тс’ (там жа). и‑аснова лексемы мёд абумовіла з’яўленне ‑в‑ перад суфіксам ‑ян‑ (насуперак правілу: аўсяны, бульбяны). Гэтак жа яшчэ ст.-рус. медвеный, медвяный ’які адносіцца да мёду’ (XII ст. > XVI ст.), медвеная роса ’падзь’ (алан., XVII ст.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падзь

1. Упадзіна, яма (Стаўбц. Прышч.).

2. Шкодная мядовая раса; іржаўныя грыбы, якія з'яўляюцца на бабовых раслінах ад перамены надвор'я (БРС).

□ ур. Падзь (нізкае поле) Стаўбц.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

Мядні́ца 1 ’салодкая раса на лісцях дрэў і на траве, якую бяруць пчолы’ (віл., З нар. сл. і Сл. ПЗБ). У выніку намінацыі з мядовая расіца.

Мядні́ца 2 ’медны або эмаліраваны таз ці міска’, мыдні́ца, мыдны́ця ’тс’ (ТСБМ, Нас., Сл. Брэс., Шат., Касп., Сл. ПЗБ; гродз., КЭС; маладз., карэліц., Янк. Мат.), ст.-бел. медница ’тс’ (Скурат, БЛ, 8, 12) запазычана са ст.-польск. miednica ’тс’. Да медзь (гл.). Ст.-рус. мѣдница, мѣдяница ’медная пасудзіна’ (XI ст.) існавала самастойна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)