мэ́та, -ы, ДМ мэ́це, мн. -ы, мэт, ж.
Тое, да чаго імкнуцца, што трэба ажыццявіць.
Ісці да запаветнай мэты.
◊
З мэтай — для таго, каб.
|| прым. мэ́тавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мэ́та ж. цель;
ста́віць сабе́ за мэ́ту — задава́ться це́лью;
◊ мець на мэ́це — име́ть в виду́;
з мэ́тай — с це́лью; в це́лях
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
мэ́та, ‑ы, ДМ мэце, ж.
Тое, да чаго імкнуцца, чаго жадаюць дасягнуць. Мэта ўрока. Дасягнуць мэты. □ Міналі дні, ішлі гады. Ішлі і мы да нашай мэты. Бялевіч. [Свірын:] — Мэта ў нас з вамі адна — спакойна жыць, добра вучыцца і мірна працаваць. Пальчэўскі. // Пэўны намер, пастаўленая задача. Хацелася проста так, без мэты, паблукаць па вуліцы, паглядзець на людзей, на вітрыны, на рух машын. Карпаў. Ішла.. група з ранейшай мэтай — падбіраць для справы людзей у вёсках. Новікаў. // Загадзя намечаны пункт, мяжа. Тым самым тыднем, а можа, наколькі дзён раней, .. стары Нявада падышоў да мэты свайго доўгага падарожжа. Чорны.
•••
З мэтай чаго — для таго каб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мэ́та ж Ziel n -(e)s, -e; Zweck m -s, -e; Éndziel n (канчатковая);
мэ́та пае́здкі Réiseziel n;
з яко́й мэ́тай? zu wélchem Zweck?, wozú?;
з мэ́тай mit dem Zweck, zwecks (G), um … (+inf з zu);
у мі́рных мэ́тах für fríedliche Zwécke;
мець за мэ́ту zum Ziel háben; hínzielen vi;
імкну́цца да мэ́ты zum Ziel strében; auf ein Zíel zústeuern;
ста́віць сабе́ за мэ́ту sich (D) das [zum] Ziel stécken [sétzen], sich (D) zur Áufgabe máchen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Мэта ’месца, прадмет, лінія ці іншы ўмоўны арыенцір, да якога трэба дабегчы, дакінуць (мяч) пры некаторых рухомых гульнях’, ’тое, да чаго імкнуцца’, ’пастаўленая задача’ (ТСБМ, Касп., Бес.; КЭС, лаг.; рэч., Д.-З. Пін.; гродз., Нар. словатв.; бялын., Янк. Мат.), ст.-бел. мета ’цэль’ (пач. XVI ст.) запазычана са ст.-польск. meta (і met), якія з лац. mēta ’цэль, канчатковы пункт’ (Брукнер, 330 і 680; Булыка, Лекс. запазыч., 65). Яшчэ раз у літаратурную бел. мову гэта слова ўвёў У. Дубоўка (гл. Каўрус, ЛіМ, 11.3.1988, с. 6). Параўн. мета 1 і мета 3.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мэ́та
(лац. meta)
тое, да чаго імкнуцца людзі і што хочуць ажыццявіць.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
дасяга́льны, -ая, -ае.
Такі, якога можна дасягнуць.
Дасягальная мэта.
|| наз. дасяга́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
недасяга́льны, -ая, -ае.
Такі, якога нельга дасягнуць, ажыццявіць.
Недасягальная мэта.
|| наз. недасяга́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мэ́тавы, -ая, -ае.
1. гл. мэта.
2. Накіраваны на дасягненне якой-н. мэты, прызначаны для пэўнай мэты.
Мэтавае фінансаванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
самамэ́та, -ы, ДМ -мэ́це, ж.
Мэта, дасягненне якой не з’яўляецца сродкам для дасягнення іншых мэт.
Для музыканта тэхніка не с.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)