Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
the Nine
Му́зы
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Парна́с, -а, м.
1. (з вялікай літары). Гара ў Грэцыі, на якой, паводле павер’яў старажытных грэкаў, жылі Апалон і музы.
2.перан. Сімвалічнае абазначэнне свету паэзіі і паэтаў.
Узыходзіць на Парнас.
|| прым.парна́скі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Парна́с, ‑а, м.
1.(з вялікай літары). Горны масіў у сярэдняй частцы Грэцыі, дзе, паводле міфалагічных уяўленняў, жылі Апалон і музы.
2.перан. Усё, што звязана з паэзіяй; свет паэзіі.
[Грэч. Parnassos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Omnis musae mancipium
Служка любой музы (г. зн. майстар на ўсе рукі).
Служитель любой музы (т. е. мастер на все руки).
бел. Майстар ‒ залатыя рукі. І шытае, і поранае ведае. І швец, і жнец, і на дудзе ігрэц. Умее блыху падкаваць.
рус. Мастер на все руки. И швец, и жнец, и в дуду игрец. У Лёвки всё ловко.
фр. Serviteur de toute muse (Служитель любой музы).
англ. Somebody is a good hand at any job (Умелец на все руки).
нем. Er möchte jeder Laus einen Stelzen machen und jeder Gans ein Hufeisen anlegen (Ему хотелось бы каждой вши сделать ходули, каждого гуся подковать).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
парна́с
(гр. Parnassos = гара ў Грэцыі, на якой, паводле міфалагічных уяўленняў, жылі багіні мастацтваў — музы)
перан. усё, што звязана з паэзіяй; свет паэзіі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ГІПАКРЭ́НА, Іпакрэна,
у грэчаскай міфалогіі крыніца натхнення. Лічылі, што ўзнікла ад удару капыта крылатага каня Пегаса на гары муз Гелікон (літар. «конская крыніца»). Музы, якія выкупаліся ў гэтай фіялкава-цёмнай крыніцы, вадзілі карагоды і спявалі дзівосныя песні; Арэст пасля забойства маці ачысціўся ў гіпакрэне.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АРФЕ́Й,
у грэчаскай міфалогіі фракійскі спявак, сын музы Каліопы. Цудоўнымі спевамі і ігрой на кіфары ён зачароўваў багоў і людзей, утаймоўваў дзікія сілы прыроды. Паводле міфаў, Арфей удзельнічаў у паходзе арганаўтаў, лічыўся заснавальнікам арфічных культаў. Калі раптоўна памерла яго жонка Эўрыдыка, Арфей адправіўся за ёю ў царства мёртвых. Міф пра Арфея — часты сюжэт у выяўл. мастацтве (ант. вазы, фрэскі, карціны П.Рубенса, Я.Тынтарэта), л-ры (Авідзій, Вергілій), музыцы (К.Глюк, Ф.Ліст, І.Стравінскі) і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АБРАМО́ВІЧ Антон Іванавіч
(1811?, Віцебскі пав. — пасля 1854),
бел. кампазітар. Пасля 1832 жыў у Пецярбургу. Быў вядомы як піяніст-выканаўца і педагог, склаў школу ігры на фп. Адзін з першых пачаў ствараць нац.-характэрныя творы, у аснове якіх мелодыі бел.нар. песень і танцаў: праграмная 8-часткавая паэма «Беларускае вяселле», п’есы «Беларускія мелодыі», «Зачараваная дуда» для фп., песні «Дзеванька» і «Гарэліца» на словы Я.Баршчэўскага і інш.
Літ.:
Мальдзіс А.І. Падарожжа ў XIX стагоддзе. Мн., 1969;
Кісялёў Г. Радок у энцыклапедыю // Кісялёў Г. Героі і музы. Мн., 1982.