Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ма́цаць (каго, што, у чым) несов.
1. щу́пать (кого, что);
м. пульс — щу́пать пульс;
2. (искать ощупью) ша́рить;
м. кішэ́ні (у кішэ́нях) — ша́рить в карма́нах (по карма́нам)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ма́цаць, мацаю, мацаеш, мацае; незак., каго-што.
1. Датыкаючыся, распазнаваць што‑н., упэўнівацца ў чым‑н. Падарункі пайшлі па руках жанчын і дзяўчат, яны мацалі, разглядалі, прыцэньваліся да іх.Сабаленка.[Сярожа] аглядаў і мацаў кожную рэч, нібы правяраючы якасць усяго, што было ў пакоі.Шамякін.
2. Шукаць вобмацкам. У цёплыя дні Міколжа лазіў з бацькам у рэчку і мацаў ракаў.Лынькоў.
3.перан. Абшукваць. Роўнядзь ракі лізнуў кінжал пражэктара і некалькі хвілін асцярожна мацаў партызанскі бераг.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ма́цаць befühlen vt, betásten vt;
ма́цаць пульс den Puls fühlen; tástend súchen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ма́цаць, ма́цыць, ма́цатэ ’датыкаючыся, распазнаваць што-небудзь’, ’шукаць, абшукваць вобмацкам’, ’правяраць курыцу, ці яна з яйкам’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Бяльк., Растарг., Сл. ПЗБ, ТС; драг., КЭС). Укр.мацати ’тс’, рус.мацать на тэрыторыі, якая прылягае да бел. і ўкр.; польск.macać, мар.-славац., ляш.macati hmatami, чэш.makati, ганацк.mněkat, славац.macať, н.-луж.makaś, в.-луж.masać, н.-луж.smasaś ’тс’. З польск.macać (Кюнэ, 74). Да зах.-слав. ⁺makati < і.-е.*mōk‑ (Шустэр–Шэўц, 12, 879–880). Неверагодна Махэк₂, 349, які macati выводзіць з mat‑s‑ati < (h)matati ’мацаць, шукаць’. Сюды ж мацацца ’марудзіць’ (карэліц., Нар. сл.) у выніку семантычнага пераносу ’(паволі) шукаць датыкаючыся’ > ’марудзіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пама́цаць, -аю, -аеш, -ае; зак.
1.гл.мацаць.
2. Пашукаць некаторы час вобмацкам.
П. у кішэнях.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)