мане́ж

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. мане́ж мане́жы
Р. мане́жа мане́жаў
Д. мане́жу мане́жам
В. мане́ж мане́жы
Т. мане́жам мане́жамі
М. мане́жы мане́жах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

мане́ж, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Абгароджанае месца або спецыяльнае вялікае памяшканне для верхавой язды і конных практыкаванняў.

2. Арэна цырка.

3. Невялікая пераносная загародка для дзяцей, якія пачынаюць хадзіць.

|| памянш. мане́жык, -а, мн. -і, -аў, м. (да 3 знач.).

|| прым. мане́жны, -ая, -ае.

Манежная язда.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мане́ж мане́ж, -жа м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мане́ж м., в разн. знач. мане́ж

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мане́ж, ‑а, м.

1. Павее або абгароджанае месца для верхавой язды.

2. Арэна цырка.

3. Памяшканне або месца для коннага прывода малатарні, ваўначоскі і пад. Бірыла ішоў .. у манеж, дзе ўпрагаліся ў малатарню коні. Чорны. Каля гумна на манежы хадзілі наўкруга дзве пары коней, а ў сярэдзіне раўла малатарня. Лобан.

4. Невялікая пераносная загарадка для дзяцей, якія пачынаюць хадзіць.

[Фр. manège.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

манеж

т. 10, с. 78

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мане́ж м

1. (для верхавой язды) Manége [-ʒə] f -, -n, Aréna f -, -nen; Réitbahn f -, -en;

2. (арэна цырка) Manége [-ʒə] f -, -n;

3. (дзіцячы) Láufgitter n -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

мане́жыць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. мане́жу мане́жым
2-я ас. мане́жыш мане́жыце
3-я ас. мане́жыць мане́жаць
Прошлы час
м. мане́жыў мане́жылі
ж. мане́жыла
н. мане́жыла
Загадны лад
2-я ас. мане́ж мане́жце
Дзеепрыслоўе
цяп. час мане́жачы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

мане́ж

(фр. manège)

1) спецыяльны будынак або абгароджанае месца для верхавой язды і трэніроўкі коней;

2) арэна цырка;

3) памяшканне для заняткаў па лёгкай атлетыцы, спартыўных гульняў і інш.;

4) невялікая пераносная пляцоўка з загародкай для дзяцей, якія пачынаюць хадзіць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Мане́ж ’памяшканне або месца для коннага прывода малатарні, ваўначоскі і да т. п., ’месца верхавой язды’, ’арэна цырка’, ’пераносная загародка для дзяцей, якія пачынаюць хадзіць’, ’поле, дзе абучаюцца вайскоўцы’ (ТСБМ, П. С., Хрэст. дыял., Сцяшк., Смул., Шат., Сцяц.; дзярж., ганц., ДАБМ, к. 238). Запазычана з польск. maneż, якое з франц. manège < італ. maneggio ’кіраванне коньмі’ < італ. mano < лац. manus ’рука’ (SWO, 450; Голуб-Ліер, 301). Рус. мане́ж ’тс’ таксама з франц. мовы самастойным шляхам (Фасмер, 2, 568). Сюды ж мане́жыць ’аб’яжджаць каня паводле правіл манежнай язды’, ’мучыць, таміць’ (ТСБМ, Шат.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)