лі́ра², -ы, мн. -ы, лір, ж.

1. Грашовая адзінка ў Турцыі.

2. Грашовая адзінка ў Італіі (гіст.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лі́ра

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. лі́ра лі́ры
Р. лі́ры лі́р
Д. лі́ры лі́рам
В. лі́ру лі́ры
Т. лі́рай
лі́раю		 лі́рамі
М. лі́ры лі́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

лі́ра¹, -ы, мн. -ы, лір, ж.

1. Старажытнагрэчаскі струнны шчыпковы музычны інструмент, які лічыцца сімвалам паэтычнай творчасці.

Л. песняра.

2. Даўнейшы народны беларускі струнны смычковы інструмент.

|| прым. лі́рны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лі́ра I ж., муз., поэт., перен. ли́ра

лі́ра II ж. (денежная единица) ли́ра

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лі́ра ​1, ‑ы, ж.

1. Старажытнагрэчаскі струнны шчыпковы музычны інструмент. // перан. Паэт. Ужываецца як сімвал паэзіі, паэтычнай творчасці. Славу спяваеш ты роднаму краю, Сэрца прыносячы дар, Звонкая ліра твая не сціхае, Наш, беларускі пясняр. Русак.

2. Даўнейшы народны беларускі струнны музычны інструмент з клавішамі і корбай.

[Грэч. lyra.]

лі́ра ​2, ‑ы, ж.

Грашовая адзінка ў Італіі і Турцыі.

[Іт. lira.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ліра,

сузор’е.

т. 9, с. 279

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ліра,

струнны музычны інструмент.

т. 9, с. 278

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

лі́ра​I ж муз Lýra f -, -ren, Léier f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

лі́ра​II ж (грашовая адзінка Турцыі) (türkische) Líra f -, -ren

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Лі́ра ’даўнейшы народны беларускі струнны музычны інструмент з клавішамі і корбай’ (ТСБМ, Маш., Яруш.), ле́ра, ле́рэя ’тс’ (ТС, Сцяшк., Бяльк.), рэля (БелСЭ, 6). Паводле Слаўскага (4, 276), запазычана з польск. мовы, у якой lira паходзіць з лац. lyra < ст.-грэч. λύρα ’ліра, лютня’. Формы ле́ра, ле́рэя, відавочна, звязаны з ням. Leier; яны маглі ўзнікнуць на польскай тэрыторыі (параўн. польск. lejer), а пасля ўступіць у кантамінацыю з ліра. Сюды ж лірнік ’вандроўны беларускі музыка-пясняр, які акампаніруе сабе на ліры’ (ТСБМ), ’цымбаліст’ (Яруш., Інстр. I), лірніцкія (песні) ’жабрацкія’ (светлаг., Мат. Гом.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)