лё́скат

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. лё́скат
Р. лё́скату
Д. лё́скату
В. лё́скат
Т. лё́скатам
М. лё́скаце

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

лёскат м., см. ля́скат

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лёскат, ‑у, М ‑каце, м.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. ляскатаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Пачуўся глухі стук, лёскат каменняў. Самуйлёнак. На паўвоза ці зусім пустыя памчаліся да дарогі павозкі, поўнячы лёскатам наваколле. Хадановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лёскат м гл ляскат

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Лёскат ’трасканіна, траскатня, балбатня’ (Гарэц., ТСБМ) — кантамінаванае ўтварэнне з ляск і лоскат (гл.). Апошняе — з прасл. loskotь. Усе адносяцца да тыпу гукапераймальных. Бел. лёскат тэрытарыяльна знаходзіцца ў дадатковым размеркаванні з рус. зах., паўдн. лёскать ’біць, утвараць моцныя гукі, ляскаць пугай’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ліскату́ха ’званок’ (чач., Мат. Гом.). Да лёскат (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шамкі́, ‑оў; адз. няма.

Бразготкі, бомы. Гаворку мужчын раптам перарвала бразгатанне шамкоў і лёскат жалезных восей з Грамабоевага падворку. Крапіва. Дзесьці гудзе паравік і звоняць рамізніцкія шамкі. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

не́мы, ‑ая, ‑ае.

Дзікі, роспачны. Раптам крык, Немы крык, З лесу крык страсянуў цішыню. Куляшоў. Пачуўся гром выбуху, лёскат жалеза, усплёск вады і немы, роспачны голас чалавека... Дуброўскі.

•••

Немым голасам гл. голас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ца́хкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Абл. Утвараць гукі, падобныя на лёскат зубоў. — Сяджу, калачуся, а .. [ваўкі] ўжо цахкаюць тут, ляскаюць зубамі. Сабаленка. Працаваў дзядзя Міша нажніцамі, але яны не цахкалі, а шапацелі, спявалі! Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разля́пацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм.

1. Пачаць моцна і доўга ляпаць. Лёскат варты.. гнаўся за ім услед. — Ажно апрацівела. Вось разляпаўся, дурніла, — вылаяўся Васіль. Гартны.

2. Раскідацца, распырскацца. Гразь разляпалася ва ўсе бакі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)