Локша ’выраб з пшанічнай мукі ў выглядзе высушаных палосак цеста’ (Жд. 2, Ян., ТС; драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), кантамінаваная лопша (Вешт.) — з локша і лапша́, лопшына (Ян.); локшаны (Мядзв.), маг. локшын (Шн.); локшына (ТСБМ; паўд.-усх., КЭС; радашк., карэліц., пруж., глус. Янк. 1; Касп., Шат.), локшыны (Малч., Сцяшк., Бес., Нас., Сл. ПЗБ), локшэ́ніна (ТС), лакшы́ны (Бяльк.), локшына ’локшына з крухмалу’ (Ян., ТС); локша ’соус з пшанічнай мукі’, ’малочны суп з крухмалу’ (браг., хойн., Мат. Гом.). Укр. локша, ло́кшина, лапша; рус. лапша, кур. локша, паўд.-зах. ло́кшины, ст.-рус. лапша, лопша, лапшица (XVII ст.). Запазычана з цюрк. моў, параўн. тат., уйг. lakča ’локшына’ (Фасмер, 2, 460).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лакшы́на, лакшыны ’самаробныя макароны’ (Бяльк., Мат. Гом.). Да локша (гл.)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Макарон, мыкарон ’локшына’ (Гарэц., Шн. 3, Касп., Нас., Вешт.; полац., Нар. сл.; Бяльк.), ’мітусня’ (Нас.), макарона ’харчовы прадукт з прэснага цеста ў выглядзе тонкіх трубачак’, ’страва з макароны’ (ТСБМ), макароны ’тс’ (Мат. Гом.). Гэта еўрапейскае слова запазычана яшчэ ў сярэдневякоўі, відавочна, праз польск. мову з італ. maccaroni, якое да грэч. μακαρία ’ежа з ячменнай мукі ці круп’ (Меер–Любке, 427; Фасмер, 2, 561; Махэк₂, 349; Брукнер, 319; Кохман, 84). Бел. макарона стала ж. р. пад уплывам локша, локшына.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)