Verbum

анлайнавы слоўнік

ло́же ср.

1. (постель) пасце́ль, -лі ж.;

2. (русло) рэ́чышча, -шча ср.;

3. (ружья) ло́жа, -жы ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ложе

Том: 17, старонка: 104.

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

прокру́стов / прокру́стово ло́же пракру́става ло́жа.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пракру́стаў: Пракру́става ло́жа книжн. Прокру́стово ло́же

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ложево́й ло́жавы; см. ло́жа, ло́же³.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ло́жа I ж., в разн. знач. ло́жа;

тэатра́льная л. — театра́льная ло́жа;

масо́нская л. — масо́нская ло́жа

ло́жа II ж. (ружья) ло́же ср., ло́жа

ло́жа III ср.

1. (русло) ло́же;

2. уст., поэт. ло́же;

◊ Пракру́става л. — книжн. Прокру́стово ло́же

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ложа ₁ ’пасцель, ложак’ (ТСБМ, Бяльк., Мал., Мікуц., Ян.; арш., Шн.; мядз. Жд. 2; КЭС, лаг., паст., Сл. ПЗБ), ’рэчышча’ (ТСБМ). Укр. ложе, рус. ложе, польск. łoże, ст.-н.-луж. łože, в.-луж. łožo, чэш., славац. lože, ст.-чэш. lože, lóže, lůže; славен. lǫ́že, серб.-харв. ло̀же, балг. ложе, ст.-слав. ложе. Прасл. lože < log‑je ’месца, дзе нехта ці нешта ляжыць, ложак’ (Слаўскі, 5, 245). Да ležati > ляжа́ць (гл.) — апафанія, як vozъ ∼ vezti (Слаўскі, SP, 1, 81). Паводле Мее (Études, 392), адносіцца да ‑o‑асноў (*logo), параўн. ст.-грэч. λόχος ’засада’, ст.-ісл. lag ’месцазнаходжанне’, швед. läge ’месца, сядзіба’, ст.-ірл. lige, ст.-грэч. λέχος ’ложак’ (Фасмер, 2, 511).

Ложа ₂ ’драўляная частка ружжа ці аўтамата, да якой прымацаваны ствол’ (ТСБМ, Бес., Касп.; паўн.-усх., КЭС), ложа ’тс’ (Сіг.). Запазычана з польск. łoże ’абклад, аснова, на якой што-небудзь абапіраецца, умацавана; аснова машыны, ствала стрэльбы’ (Слаўскі, 5, 214). Этымалагічна ўзыходзіць да ложа ₁.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)