Verbum

анлайнавы слоўнік

ле́пшы

прыметнік, якасны, вышэйшая cтупень параўнання

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	ле́пшы	ле́пшая	ле́пшае	ле́пшыя
Р.	ле́пшага	ле́пшай ле́пшае	ле́пшага	ле́пшых
Д.	ле́пшаму	ле́пшай	ле́пшаму	ле́пшым
В.	ле́пшы (неадуш.) ле́пшага (адуш.)	ле́пшую	ле́пшае	ле́пшыя (неадуш.) ле́пшых (адуш.)
Т.	ле́пшым	ле́пшай ле́пшаю	ле́пшым	ле́пшымі
М.	ле́пшым	ле́пшай	ле́пшым	ле́пшых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ле́пшы, -ая, -ае.

Выш. і найвыш. ст. да прыметніка добры. Лепшыя людзі вытворчасці.

Самае лепшае насенне.

◊

У лепшым выпадку (разм.) — пры самых спрыяльных абставінах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ле́пшы прил.

1. сравнит. ст. лу́чший, лу́чше, полу́чше;

2. превосх. ст. лу́чший;

~шыя лю́дзі на́шай краі́ны — лу́чшие лю́ди на́шей страны́;

◊ у ~шым вы́падку — в лучше́м слу́чае;

не ма́ючы ле́пшага — за неиме́нием лу́чшего;

палічы́ць за ле́пшае — предпоче́сть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ле́пшы, ‑ая, ‑ае.

1. Выш. ст. да прым. добры; проціл. горшы. Паняслася песня волі Між лясоў густых, балот... І аб лепшай вольнай долі Стаў ля рэчкі пець чарот. Чарот. [Бацька:] — Ведаеш, сынку, нам трэба было б набыць лепшага каня. Бядуля.

2. Найвыш. ст. да прым. добры; самы добры. [Шугаеў:] Гэты адказны дакумент павінны падпісаць лепшыя людзі нашага калектыву. Крапіва. Таварышы з акругі, хочучы пазнаёміць грамадства з лепшым участкам беларускай граніцы і лепшым камандзірам ўчастка, — накіравалі мяне іменна сюды. Брыль. // у знач. наз. ле́пшае, ‑ага, н. Збіраліся, прыходзілі і садзіліся за сталы калгаснікі, адзетыя ў лепшае. Васілевіч.

•••

У лепшым выпадку гл. выпадак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ле́пшы (выш. ст ад добры) bésser

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

лепшы

Том: 16, старонка: 357.

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

Ле́пшы, лі́пші, паст. ле́пі ’лепшы’ (Гарэц., Мядзв., Грыг., Булг., Бяльк., Шат., Яруш., ТС, ТСБМ, КЭС, лаг.; рагач., КЭС). Укр. ліпший, рус. пск., смал. лепший, ц.-слав. лѣпшій, польск. lepszy, н.-луж. lěpšy, в.-луж. lěpši, чэш., славац. lepší ’лепшы’, палаб. lepše ’лепш’, серб.-харв. ље̏пши ’прыгажэйшы’, славен. lépši ’тс’, ’прыемнейшы’. Прасл. lěpjь, р. скл. lěpjьša, пасля (паводле аналогіі) развілася другасная форма lěpjьšii — вышэйшая форма ад lěpjь, прадстаўленай ва ўсіх слав. мовах. І.‑е. *loip‑os > прасл. lěpъ ’той, які прылягае, прыліпае’ > ’той, які падыходзіць’ > ’добры’ > ’прыгожы’ (Бернекер, 1, 711; Брукнер, 296; Покарны, 670; Фасмер, 2, 485; Слаўскі, 4, 168–169; Скок, 2, 297, Шустар-Шэўц, 827–828). Сюды ж ле́пшаць ’рабіцца лепшым’, ляпша́ць ’ачуньваць’ (Бяльк., Яруш., ТС), лепшыньнік ’рамонтнік’ (Юрч. Вытв.), лепшота́ ’выгада, карысць’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

найле́пшы, -ая, -ае.

Самы лепшы.

Н. сябра.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

першаразра́дны, -ая, -ае.

Які належыць да першага разраду, лепшы, першакласны.

Першаразраднае атэлье.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

э́кстра, нескл. прым.

Самы лепшы, найвышэйшы (пра якасць, гатунак тавару).

Шакалад э.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)