ле́жбішча

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ле́жбішча ле́жбішчы
Р. ле́жбішча ле́жбішч
ле́жбішчаў
Д. ле́жбішчу ле́жбішчам
В. ле́жбішча ле́жбішчы
Т. ле́жбішчам ле́жбішчамі
М. ле́жбішчы ле́жбішчах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ле́жбішча, -а, мн. -ы, -ішч і -аў, н.

1. Месца на сушы, дзе ляжаць гуртамі некаторыя марскія жывёлы.

Л. марскіх коцікаў.

2. Месца, дзе ляжыць, хаваецца звер.

3. Лежыва.

|| прым. ле́жбішчны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ле́жбішча ср., охот. ле́жбище

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ле́жбішча, ‑а, н.

Пастаяннае месца масавага ляжання некаторых марскіх звяроў. Лежбішча марскіх коцікаў. Лежбішча маржоў і цюленяў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ле́жбішча Месца ў пасевах ці ў траве, дзе ляжаў звер, чалавек (Слаўг., Стол.). Тое ж ле́жня, ляжня́, калтобіна (Слаўг.), лёжка (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

ле́жня, -і, мн. -і, -яў, ж.

1. гл. ляжаць.

2. Тое, што і лежбішча (у 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ле́жбішчны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да лежбішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ле́жбище ср., охот. ле́жбішча, -шча ср., ле́жня, -ні ж.; (след лежащего зверя на траве — ещё) ле́жыва, -ва ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БЕ́ГІЧАВА АСТРАВЫ́,

астравы каля выхаду з Хатангскага заліва м. Лапцевых, у Рэспубліцы Саха (Якуція). Складаюцца з а-воў В. Бегічаў (пл. каля 1,8 тыс. км², выш. да 201 м) і М. Бегічаў. Паверхня паката-ўзгорыстая раўніна з тундравай расліннасцю. Промысел пясцоў і паўн. аленяў. Лежбішча маржоў. Адкрыты ў 1908 рус. падарожнікам Н.А.Бегічавым.

т. 2, с. 371

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Ма́лік1 ’след зайца’ (Інстр. II). Да малы́ (гл.): заяц малымі крокамі ідзе на жыроўку, а адтуль на новае лежбішча. Параўн. рус. паўн.-усх. малик ’лыжня на снезе’ — ’малы след’ у адрозненне ад вялікага — са́нный след (Фасмер, 2, 563).

Ма́лік2 ’малады заяц’ (гом., Мат. Гом.). Да малы́ (гл.): малады заяц (да 1 года ўзростам), значна меншы за старога. Аналагічна ўтвораны чэш. malík ’мезенец’, ст.-польск. malik (XV ст.), ст.-славян. mȁlič ’гном, нячысцік’, ’д’ябал’, malík ’рэха’. Не выключана сувязь зайца з міфалогіяй ці старажытнымі вераваннямі (параўн. Брукнер, 319).

Малі́к ’патыліца’ (Нас., Растарг.), паўд.-усх. ма́лік (КЭС), чачэр. ’карак у свінні’ (Мат. Гом., Жыв. сл.). З укр. мали́к ’тс’, ’гарбун’, якое з гамали́к ’карак’ < тур. hamallık ’прафесія насільшчыка’ < hamal ’насільшчык’ > араб. ḥammāl ’тс’ (ЕСУМ, 1, 464). Сюды ж і польск. malik ’хвароба коней і валоў: падскурныя гузы на шыі і лбе’, koń malikowaty ’конь з праваленым, увагнутым хрыбетным’; ’нешчаслівы, фатальны’ (Варш. сл., 2, 858).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)