ЛАМА́НАЯ РЫ́ФМА,

канцавая рыфма, якая звязвае не цэлыя словы, а толькі часткі іх, раздзеленыя (разламаныя) міжрадковымі паўзамі:

Яны вучылі ненавідзець пана,
яшчэ — кахаць хаўрус сям’і працоў-
ных і працы. І ў абшарпана-
га пастушка будзілі кроў.
(У. Дубоўка. «Там, дзе азёры»).

Пры фармальнай зададзенасці Л.р. можа служыць больш дынамічнаму, рытмічнаму стварэнню вобразаў:

Прысніў-
ся мне
звон дзіў-
ны ў сне.
Прыйшоў
я ў гай —
мой жоў-
ты край.
(Я. Сіпакоў. «Мелодыя на званах»).

В.П.Рагойша.

т. 9, с. 112

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

зігза́г, -а, мн. -і, -аў, м.

Ламаная лінія.

Зігзагі маланкі.

Чарціць зігзагі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лама́ны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. лама́ны лама́ная лама́нае лама́ныя
Р. лама́нага лама́най
лама́нае		 лама́нага лама́ных
Д. лама́наму лама́най лама́наму лама́ным
В. лама́ны (неадуш.)
лама́нага (адуш.)		 лама́ную лама́нае лама́ныя (неадуш.)
лама́ных (адуш.)
Т. лама́ным лама́най
лама́наю		 лама́ным лама́нымі
М. лама́ным лама́най лама́ным лама́ных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лама́ны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, незакончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. лама́ны лама́ная лама́нае лама́ныя
Р. лама́нага лама́най
лама́нае		 лама́нага лама́ных
Д. лама́наму лама́най лама́наму лама́ным
В. лама́ны (неадуш.)
лама́нага (адуш.)		 лама́ную лама́нае лама́ныя (неадуш.)
лама́ных (адуш.)
Т. лама́ным лама́най
лама́наю		 лама́ным лама́нымі
М. лама́ным лама́най лама́ным лама́ных

Кароткая форма: лама́на.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лама́ны і ло́маны, -ая, -ае.

1. Паламаны, сапсаваны.

Л. стол.

2. перан. Няправільны, скажоны.

Гаварыць на ламанай рускай мове.

3. Няроўны, загнуты пад вуглом.

Ламаныя густыя бровы.

○

Ламаная лінія — у матэматыцы: лінія з адрэзкаў прамой лініі, злучаных пад вуглом.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Káuderwelsch

n - i -s

1) лама́ная мо́ва

2) тараба́ршчына, незразуме́лая гаво́рка

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

лама́ны і ло́маны, ‑ая, ‑ае.

1. Паламаны, сапсаваны, няспраўны. [Ярмоленка:] — Учора мы з Сяргеем цэлы дзень хадзілі па брыгадах — амаль нічога няма. Калёсы і тыя ламаныя. Сіўцоў.

2. Няправільны, скажоны (пра мову, гаворку, словы). Вечарам непадалёку ад крэпасці скаваў бранявік з рэпрадуктарам, і дыктар на ламанай рускай мове прапаноўваў здацца, абяцаючы жыццё. Лупсякоў.

3. Няроўны, загнуты пад вуглом. [Старшы лейтэнант] узяў з цвічка фуражку, насунуў па прывычцы глыбока на ламаныя густыя бровы. Мележ. Лінія .. палёту [самалёта] была ломаная, часам пакручастая. Алешка.

•••

Ламаная (ломаная) лінія гл. лінія.

Ламаны (ломаны) радок гл. радок.

Гроша ломанага не варты гл. варты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

garble

[ˈgɑ:rbəl]

1.

v.t., -bled, -bling

1) падтасо́ўваць (фа́кты), наўмы́сна скажа́ць, падабра́ўшы то́лькі выго́днае

2) пераблы́тваць (фа́кты) міжво́льна

3) сартава́ць, выбіра́ць найле́пшае

2.

n.

1) падтасо́ўваньне, наўмы́снае скажэ́ньне n.

2) падтасава́ны, скажо́ны або́ пераблы́таны тэкст; лама́ная мо́ва, сло́ва

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

gebróchen

1.

part II ад bréchen

*

2.

a злама́ны

~e Zahl — дро́бавы лік

~es Deutsch — лама́ная няме́цкая мо́ва

er ist am Leib und Séele ~ — ён надлама́ны фізі́чна і мара́льна

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

зігза́г, ‑а, м.

1. Ламаная лінія. Маланкі паласавалі ўжо неба і ўдоўж і ўпоперак, яны нагадвалі і белыя шаблі, і блакітныя стрэлы, і зігзагі, і дугі. Хадкевіч. // перан. Рэзкае адхіленне ад асноўнага напрамку ў палітыцы, дзейнасці, быце і пад. [У. Бранеўскі] адлюстроўвае ў сваёй творчасці зігзагі лёсу сваёй краіны. Пестрак.

2. Пра тое, што мае форму ламанай лініі. Сярэбраныя стужкі на канфедэратцы і зігзагі на каўняры ў Збігнева былі зашмальцаваны. Карпюк. // Від жалезнай бараны з папярочнымі перакладзінамі ў форме ламанай лініі.

3. у знач. прысл. зігза́гам, зігза́гамі. Утвараючы ламаную лінію, пакідаючы след ламанай лініі. Міма нас праплывае вуж. Галава яго прыўзнята над вадой, а цела звіваецца зігзагам. В. Вольскі. Шыбы вагонаў былі ўсыпаны дажджавымі кроплямі, якія зігзагамі сцякалі на зямлю. Гурскі.

[Фр. zigzag з ням.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)