лаба́з
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
лаба́з |
лаба́зы |
| Р. |
лаба́за |
лаба́заў |
| Д. |
лаба́зу |
лаба́зам |
| В. |
лаба́з |
лаба́зы |
| Т. |
лаба́зам |
лаба́замі |
| М. |
лаба́зе |
лаба́зах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
лаба́з, -а, мн. -ы, -аў, м. (уст.).
Памяшканне для гандлю зернем, мукой, а таксама для захоўвання зерня, мукі; склад розных тавараў.
Мучны л.
|| прым. лаба́зны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лаба́з м., уст. лаба́з;
мучны́ л. — мучно́й лаба́з
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лаба́з м.
1. уст. лаба́з, -за м.; (амбар) сві́ран, -рна м.;
2. (помост) обл. памо́ст, -ту м., пала́ткі, -так мн.;
3. (навес) обл. паве́тка, -кі ж., паве́ць, -ці ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лаба́з, ‑а, м.
Уст. Памяшканне для продажу ці захоўвання зерня, мукі. Невялічкая прама ўціснулася паміж высокім домам і нейкім цагляным лабазам з глухою сцяной. Грахоўскі. [Сяргей:] — А ці былі запасы мукі ў лабазах? Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лаба́з ’яма, склеп для агародніны’ (Сцяшк.), ’памяшканне, прызначанае для продажу або захоўвання зерня, мукі’, ’склад розных тавараў’ (БРС, КТС). Запазычана з рус. мовы, дзе лаба́з, лоба́з, лабо́з, ла́вас ’свіран для мукі; павець, пуня, мякіннік’, ’стажар’е на палях пад сцірту, стог’, ’памост на дрэве’ і інш. < комі lobos ’будан’, вянг. lomb ’лісце, галіна’ (Каліма, FUF, 18, 30).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лаба́з, лаба́с
(рус. лабаз, ад комі lobos = будан)
уст. 1) памяшканне для продажу або захоўвання зерня, мукі, а таксама склад розных тавараў;
2) абарог.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Лаба́с ’стажар’е з пад’ёмнай стрэшкай на чатырох слупках’ (Нар. сл.), ’куча’ (Сл. паўн.-зах.). Да лабаз (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пала́ці ’палаткі’ (ТСБМ, Нас., Касп., Бяльк., Мат. Гом., Сл. ПЗБ, калінк.), пала́ты ’полка ў лазні’ (Сл. ПЗБ), пала́ць ’палаткі’ (Мат. Гом.). Рус. пола́ти ’палаткі; гара; вышкі; лабаз; падмосткі’, ст.-рус. полати ’хоры ў царкве; верхнія падсобныя памяшканні; палаткі’, пола́ть ’палаці’. Фасмер (3, 307) лічыць яго словам таго ж паходжання, што і палата (гл.). Адрозненні ў семантыцы, відавочна, пад уплывам пол, полка, паліца (гл.). Бел. палаці, лічачы па крыніцах, прымыкае да рус. моўнай тэрыторыі, таму, магчыма, з рус. полати. Параўн. палаткі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)