кі́рза, -ы, ж.

Заменнік скуры: насычаная спецыяльным хімічным рэчывам тканіна з кручаных нітак.

|| прым. кі́рзавы, -ая, -ае.

Кірзавыя боты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кі́рза

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. кі́рза
Р. кі́рзы
Д. кі́рзе
В. кі́рзу
Т. кі́рзай
кі́рзаю
М. кі́рзе

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

кі́рза ж. ки́рза

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кі́рза, ‑ы, ж.

Заменнік скуры: насычаная спецыяльным хімічным рэчывам шматслойная баваўняная тканіна з кручаных нітак.

[Ням. Kirser ад англ. kersey.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кі́рза ж (заменнік скуры) Kirséi f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

кі́рза

(ням. Kirsei, ад англ. kersey)

шматслойная баваўняная тканіна, насычаная асобым саставам для засцярогі ад вільгаці; выкарыстоўваецца як заменнік скуры.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Кі́рза 1 ’заменнік скуры’ (ТСБМ). Праз рус. кирза ад англ. kersey ’тс’ (Шанскі, 2, 135).

Кі́рза 2 ’гірса’ (ТС, Шатал.). Гл. гірса.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ки́рза кі́рза, -зы ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ке́рзавы ’юхтовы’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. кірза.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВІСКО́ЗА

(ад позналац. viskosus вязкі),

канцэнтраваны раствор ксантагенату цэлюлозы ў разбаўленым водным растворы гідраксіду натрыю. Вязкая празрыстая вадкасць аранжавага колеру, састаў якой (% па масе): 6,5—9% ксантагенату цэлюлозы, 6,5—7,5% гідраксіду натрыю NaOH, вада і невял. колькасць (0,01—0,02%) прымесей. Атрымліваюць віскозу з драўніннай цэлюлозы. Асн. стадыі вытв-сці: апрацоўка цэлюлозы 18—20%-ным растворам NaOH (мерсерызацыя) і ўзаемадзеянне шчолачнай цэлюлозы з серавугляродам CS2 (атрыманне ксантагенату). Выкарыстоўваюць у вытв-сці віскознага валакна, плёнкі (цэлафан), штучнай скуры (кірза).

Літ.:

Роговин З.А., Гальбрайх Л.С. Химические превращения и модификация целлюлозы. 2 изд. М., 1979.

М.Р.Пракапчук.

т. 4, с. 195

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)