ку́па

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ку́па ку́пы
Р. ку́пы ку́п
Д. ку́пе ку́пам
В. ку́пу ку́пы
Т. ку́пай
ку́паю
ку́памі
М. ку́пе ку́пах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ку́па, -ы, мн. -ы, куп, ж.

1. Група дрэў, кустоў, якія густа растуць.

К. кустоў.

2. Гурт, група (людзей).

К. людзей.

Калі робіш у купе, то не баліць у пупе (з нар.).

3. Вялікая колькасць чаго-н., куча (разм.).

К. саломы.

Да купы (разм.) — у адно месца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ку́па уст. ку́па, -пы ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ку́па ж., в разн. знач. ку́па

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ку́па, ‑ы, ж.

1. Група дрэў, кустоў, якія густа растуць. Усцяж дарогі ўздымаліся стромкія хвоі, чарнелі купы кустоў, падобныя на нейкія прывіды. Шчарбатаў. За драбналессем паказалася густая купа старых сосен. Новікаў.

2. Гурт, група (звычайна пра людзей). Рыгор угледзеў наперадзе густую купу людзей. Гартны. Калі робіш у купе, то не баліць у пупе. З нар.

3. Абл. Тое, што і куча (у 1 знач.). У застаронку каля сцяны ляжала толькі купа саломы. Мележ.

4. Абл. Торф, звычайна сухі. Дыміць тытунь у піпцы прэлай купаю. Барадулін.

•••

Да купы — у адно месца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ку́па ж dicht wchsende Bumgruppe [Sträuchergruppe]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

купа

Том: 16, старонка: 224.

img/16/16-224_1141_Купа.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

Ку́па1 ’куча, група’ (ТСБМ, Нас., Сл. паўн.-зах., Бяльк., Яруш., Нар. сл., Яшк., ТС, Касп.). Укр. купа, рус. купа ’тс’, балг. купа ’капа сена’, макед. купакупа’, серб.-харв. ку́па, польск. kupa, чэш. kupa, славац. kupa, в.-луж. kupa ’тс’. Прасл. kupa адпавядае літ. kúopa, лат. kuopa ’тс’. Іншыя індаеўрапейскія паралелі больш далёкія (Бернекер, 646; Траўтман, 138; Фрэнкель, 231).

Ку́па2 ’сухі, здробнены торф’ (Нар. лекс.), ’перагной’ (Яшк.), ’дзе гоняць смалу, выпальваюць попел’ (Яшк.). Гл. купіцца.

Ку́па3 ’вялікая бочка для зерня’ (ТС, КЭС, лаг.). Ст.-бел. куфа ’тс’ (з 1583 г.) запазычана з польск. kufa, якое са ст.-в.-ням. kuofa (Булыка, Запазыч., 182). Магчыма, для бел. купа крыніцай быў н.-ням. або ст.-сакс. варыянт (параўн. ст.-сакс. kōpa ’тс’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ку́па

1. Куча пяску (Кам.).

2. Кучка зямлі, якую нарыў крот; кратавінне (Бельск., Гродз.). Тое ж ку́пка (Гродз.).

3. Гай з адной пароды дрэў на высокім месцы сярод лесу; кучка дрэў (Віц. Нік. 1895).

4. Перагной, чарназём (Азяр. Касп., Пол.).

5. Торф (Беш. Касп.).

6. У актах (1529). Населены пункт, дзе гоняць смалу, выпальваюць попел, робяць дубовыя брусы (ванчос), клёпку (Люб. 1893, 490).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

ку́пка, ‑і, ДМ ‑пцы; Р мн. ‑пак; ж.

Памянш. да купа (у 1, 2 і 3 знач.); невялікая купа. Купка бяроз. Купка дзяцей. Купка моху.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)