клубо́к

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. клубо́к клубкі́
Р. клубка́ клубко́ў
Д. клубку́ клубка́м
В. клубо́к клубкі́
Т. клубко́м клубка́мі
М. клубку́ клубка́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

клубо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м.

1. Зматаныя шарыкам ніткі, шпагат і пад.

К. пражы.

2. перан. Што-н. заблытанае, у чым цяжка разабрацца.

К. загадкавых супярэчнасцей.

3. Невялікі клуб², тое, што і клуб¹. Дым клубкамі слаўся па страсе.

◊

Клубок у горле — пра пачуццё сутаргавага, хваравітага сціску ў горле.

Разматаць клубок — разблытаць якую-н. складаную справу.

|| прым. клубко́вы, -ая, -ае і клубо́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

клубо́к клубо́к, -бка́ м.;

◊

клубо́к в го́рле (стои́т, застря́л и т. п.) клубо́к у го́рле (стаі́ць, засе́ў и т. п.);

сверну́ться (сжа́ться, съёжиться и т. п.) в клубо́к скруці́цца (сці́снуцца, ску́рчыцца и т. п.) у клубо́к;

клубо́к подступи́л (подкати́лся и т. п.) к го́рлу клубо́к падступі́ў (падкаці́ўся и т. п.) да го́рла;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

клубо́к, -бка́ м.

1. клубо́к;

к. ні́так — клубо́к ни́ток;

скруці́цца ~бко́м — сверну́ться клубко́м;

2. перен. клубо́к;

к. супярэ́чнасцей — клубо́к противоре́чий;

3. уменьш. (к клуб II) клуб;

дым ва́ліць ~бка́мі — дым вали́т клуба́ми;

◊ к. у го́рле — клубо́к в го́рле;

размата́ць к. — размота́ть клубо́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

клубо́к, ‑бка, м.

1. Шарападобны маток нітак, шпагату і пад. Клубок пражы. Разматаць клубок. □ Хлопцы пазіралі з печы, як увачавідкі растуць клубкі і танчэюць верацёны. С. Александровіч. // Пра тое, што набыло форму шара, камка. Раптам з самага крайняга вулля нечакана вылецеў рой, сабраўся над вуллем у клубок, пачаў жвава круціцца, страшэнна гусці. Кулакоўскі. / у знач. прысл. клубко́м. Малы, абараняючыся, качаўся клубком па зямлі. Ракітны.

2. перан. Заблытанае мноства чаго‑н. Клубок раптоўных, загадкавых думак занасіўся ў .. [Рыгоравай] галаве. Гартны. Пякучая крыўда, і боль, і страх.. — усё зблыталася ў адзін клубок. Пальчэўскі.

3. Невялікі клуб ​2; тое, што і клуб ​2. Густы дым паваліў з-пад страхі і ахутаў, схаваў у сваіх клубках высокі комін завода. Пестрак. Дым чорны, як сажа, велізарнымі клубкамі віўся ўгору і расплываўся туманам. Нікановіч.

•••

Клубок у горле — пра пачуццё сутаргавага, хваравітага сціску ў горле.

Разматаць клубок гл. разматаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

клубо́к м Knäuel m, n -s, -;

клубо́к во́ўны Wóllknäuel m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Клубо́к ’клубок’ (ТСБМ, Бяльк., Маш., Бір., Сержп. Грам., Сцяшк.). Гл. клуб 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

клубок, пачынак

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

зві́цца, саўю́ся, саўе́шся, саўе́цца; саўёмся, саўяце́ся, саўю́цца; звіўся, звіла́ся, -ло́ся; звіся; зак.

Скруціцца ў клубок, кальцо.

Змяя звілася ў клубок.

|| незак. звіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

размата́цца сов. размота́ться;

клубо́к ~та́ўся — клубо́к размота́лся

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)