кветано́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (спец.).
Частка сцябла, на якой размешчана кветка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кветано́жка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
кветано́жка |
кветано́жкі |
| Р. |
кветано́жкі |
кветано́жак |
| Д. |
кветано́жцы |
кветано́жкам |
| В. |
кветано́жку |
кветано́жкі |
| Т. |
кветано́жкай
кветано́жкаю |
кветано́жкамі |
| М. |
кветано́жцы |
кветано́жках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
кветано́жка ж., бот. цветоно́жка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кветано́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.
Частка сцябла, якая нясе кветку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цветоно́жка бот. кветано́жка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
квета...
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «кветка», напрыклад: кветаед, кветаножка, кветаложа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
osada
ж.
1. пасяленне; паселішча; пасёлак;
2. ручка; дзяржанне;
3. бат. кветаножка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Сцімбу́р ’парастак, цымбур’ (Сцяшк. Сл.), ’бадыль, сцябло’ (астрав., Ск. нар. мовы), сцімбу́р, сцімбю́р, сцімбі́р, сцымбу́р ’сцябло агародных культур, пустазелля’, ’чаранок ліста’, ’кветаножка, сцябло суквецця’, ’стрыжань пяра’, ’сплеценыя ніткі ў матузы’, ’хваставы адростак у жывёл’(Сл. ПЗБ), сцю́мбар ’сцябліна зёлкі’ (мёрск., Краязн. газ., 2008, 43, 7). З літ. stimburỹs, stim̃biras ’тс’ (Сл. ПЗБ, 5, 40), stémburas ’чаранок, бадыль, сцябло’ (Грынавяцкене, LKK, 30, 117). Гл. таксама цымбур.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АРА́ХІС
(Arachis),
род кветкавых раслін сям. бабовых. Каля 30 відаў у тропіках Паўд. Амерыкі. Як харч. і алейная расліна пашырана ў трапічным, субтрапічным і менш ва ўмераным паясах. Культывуецца арахіс культурны, або земляны (кітайскі) арэх (A. hypogaea). На Беларусі ёсць у калекцыі Цэнтр. бат. сада АН, вырошчваецца аматарамі.
Аднагадовая травяністая расліна выш. 25—75 см. Сцябло прамастойнае або распасцёртае па зямлі. Лісце няпарнаперыстае. Кветкі жоўта-аранжавыя, верхнія бясплодныя, ніжнія пладаносныя, клейстагамныя. Пасля апладнення кветаножка з завяззю пачынае расці, апускаецца да зямлі і заглыбляецца ў глебу, дзе выспявае плод — цыліндрычны або коканападобны струк з сеткаватай паверхняй і 1—7 зярнятамі, багатымі бялком (да 22%), алеем (да 42%), вугляводамі (да 13%) і вітамінам B1; мае ў сабе алкалоід арахін. Зярняты выкарыстоўваюцца на алей, кандытарскія вырабы, спажываюцца свежыя і падсмажаныя. З макухі робяць халву. Надземная маса — корм для жывёлы і сідэрат.
т. 1, с. 455
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)