кану́н
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
кану́н |
кану́ны |
| Р. |
кану́на |
кану́наў |
| Д. |
кану́ну |
кану́нам |
| В. |
кану́н |
кану́ны |
| Т. |
кану́нам |
кану́намі |
| М. |
кану́не |
кану́нах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кану́н м. пярэ́дадне, -ня ср., пярэ́дадзень, -дня м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прадве́сне ср. кану́н весны́, вре́мя пе́ред весно́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шчадрэ́ц, -раца́ м., уст. кану́н но́вого го́да
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Накану́ні ’напярэдадні’ (ТС). Запазычана з рус., ц.-слав. накануне ’тс’, дзе ад канун ’богаслужэнне напярэдадні свята’, гл. Фасмер, 3, 38. Не выключана і самастойнае ўтварэнне ад ц.-слав. канун ’пярэдадзень’, пра што можа сведчыць заканчэнне слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пры́святак, -тка м., разг.
1. небольшо́й пра́здник;
2. кану́н пра́здника
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Кано́н кану́н, кану́на ’сыта, куцця, абрадавая салодкая страва, якая гатуецца к памінкам’ (Нас., ТС, Вешт.; калінк., Мат. Гом.; бярэз., рагач., круп., чэрв., пух., калінк. Сл. паўн.-зах.); ’узаконенае правіла вышэйшай царкоўнай іерархіі’, ’спіс рэлігійных кніг’, ’царкоўнае песнапенне ў пахвалу святога або свята’ (ТСБМ). Укр. канун ’салодкая страва к фэсту’, канон; рус. смал. канон ’куцця з мёдам’, кастр. ’салодкае піва на ўсяночнай’, рус. канун ’маленне’, ’паніхіда’, ’дзяды’, ’першая гадавіна смерці’, ’памінкі’, ’куцця’, ’піва’, ’асвячоны мёд’, смал. кануна ’паніхіда’ і інш. Ст.-рус. канонъ (XII ст.), канунъ. Апошняя форма — народная. Запазычана з грэч. κανών ’палка, шнур, лінейка’. Разгляд літ-ры гл. Фасмер, 2, 180–181.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)